შეიძლება თუ არა ადამიანის სიმაღლეში ზრდის სტიმულირება? - მკურნალი.გე

ფეხის ძვლების დაგრძელების ოპერაცია: დეტალური მიმოხილვა

ფეხის ძვლების დაგრძელების ოპერაცია, სამედიცინო ტერმინოლოგიით კიდურების დაგრძელების ოსტეოგენეზი, არის კომპლექსური და ინვაზიური პროცედურა, რომელიც გამოიყენება კიდურის სიგრძის გასაზრდელად. ის, ძირითადად, ტარდება სამედიცინო ჩვენებების საფუძველზე, როგორიცაა კიდურების სიგრძის მნიშვნელოვანი ასიმეტრია ტრავმის, თანდაყოლილი დეფექტის ან დაავადების გამო. თუმცა, ზოგიერთ შემთხვევაში, მას მიმართავენ კოსმეტიკური მიზნებისთვისაც, რათა გაზარდონ ადამიანის სიმაღლე.

ეს პროცედურა არის ხანგრძლივი, მტკივნეული და დაკავშირებულია სერიოზულ რისკებთან და გართულებებთან. ამიტომ, სანამ ამ გზას აირჩევდეთ, აუცილებელია სრულფასოვანი ინფორმაციის მიღება და ყველა ასპექტის გათვალისწინება.

ოპერაციის პროცესი

ფეხის ძვლების დაგრძელების ოპერაცია რამდენიმე ეტაპად მიმდინარეობს:

1. პირველი ეტაპი (ქირურგიული ჩარევა):

   • ოპერაცია ტარდება ზოგადი ანესთეზიით.

   • ქირურგი აკეთებს მცირე განაკვეთებს კანზე და წყვეტს ძვალს (ჩვეულებრივ, წვივის ან ბარძაყის ძვალს) კონტროლირებადი წესით, პროცესს ოსტეოტომია ეწოდება.

   • შემდეგ, ძვალზე მაგრდება სპეციალური გარე ან შიდა ფიქსატორი (აპარატი).

     • გარე ფიქსატორი (მაგალითად, ილიზაროვის აპარატი): ეს არის ლითონის კონსტრუქცია, რომელიც ფიქსირდება ძვალზე ქინძისთავებითა და მავთულებით, რომლებიც კანში გადის. ის გარედან ჩანს.

     • შიდა ფიქსატორი (ინტრამედულარული ლურსმანი): ეს არის ღრუ ლითონის ღერო, რომელიც ძვლის შიდა ნაწილში თავსდება. მას შეუძლია შეიცავდეს მაგნიტურ ან ელექტრონულ მექანიზმს, რომლის საშუალებითაც შესაძლებელია მისი დისტანციურად დაგრძელება.

   • ძვალს შორის წარმოიქმნება მცირე უფსკრული.

2. დაგრძელების ეტაპი (დისტენცია):

   • ოპერაციიდან რამდენიმე დღეში (ჩვეულებრივ, 5-7 დღის შემდეგ), იწყება დაგრძელების პროცესი.

   • პაციენტი ან მისი მომვლელი, ექიმის მითითებით, ყოველდღიურად რეგულარული ინტერვალებით (მაგალითად, დღეში 3-4-ჯერ) ააქტიურებს ფიქსატორის მექანიზმს, რაც იწვევს ძვლის ნელა და თანდათანობით დაშორებას (ჩვეულებრივ, 0.75-1 მილიმეტრი დღეში).

   • ამ დროს, ძვლის გაწყვეტის ადგილას იწყება ახალი ძვლოვანი ქსოვილის – კალუსის – წარმოქმნა. ეს პროცესი წააგავს იმას, რაც ხდება მოტეხილობის შეხორცებისას.

   • კალუსი ნელ-ნელა გრძელდება და ძვალს შორის არსებულ სივრცეს ავსებს.

   • დაგრძელების ხანგრძლივობა დამოკიდებულია სასურველ სიგრძეზე. მაგალითად, 5 სმ-ით დაგრძელებას შეიძლება 50-70 დღე დასჭირდეს.

3. კონსოლიდაციის ეტაპი:

   • როდესაც სასურველი სიგრძე მიღწეულია, დაგრძელების პროცესი ჩერდება.

   • ფიქსატორი რჩება ძვალზე და დაჭერილ მდგომარეობაში აფიქსირებს მას.

   • ამ ეტაპზე, ახალი ძვლოვანი ქსოვილი (კალუსი) მყარდება და ძლიერდება. ეს არის ყველაზე ხანგრძლივი ეტაპი, რომელიც შეიძლება გაგრძელდეს რამდენიმე თვიდან ერთ წლამდე, რაც დამოკიდებულია დაგრძელების ხარისხზე და ინდივიდუალურ სამკურნალო უნარებზე.

   • ამ პერიოდში მნიშვნელოვანია ნაწილობრივი დატვირთვის გაგრძელება, რათა სტიმულირებული იყოს ძვლის გამაგრება.

4. ფიქსატორის მოხსნა:

   • როდესაც რენტგენოლოგიურად დადასტურდება ძვლის სრული გამაგრება, ფიქსატორი მოიხსნება ქირურგიული გზით.

   • გარე ფიქსატორის მოხსნა შედარებით მარტივია, შიდა ფიქსატორის შემთხვევაში კი საჭიროა კიდევ ერთი ქირურგიული ჩარევა.

გართულებები

ფეხის ძვლების დაგრძელების ოპერაცია დაკავშირებულია მრავალ სერიოზულ გართულებასთან, როგორც ოპერაციის დროს, ასევე რეაბილიტაციის პერიოდში:

• ინფექციები: ქინძისთავების ან მავთულების შეყვანის ადგილას (გარე ფიქსატორის შემთხვევაში) ან ოპერაციის ადგილას შეიძლება განვითარდეს ინფექცია, რომელიც შეიძლება გავრცელდეს ძვალზეც (ოსტეომიელიტი) და მოითხოვოს ანტიბიოტიკოთერაპია ან განმეორებითი ქირურგიული ჩარევა.

• ნერვის დაზიანება: ოპერაციის დროს ან დაგრძელების პროცესში შესაძლებელია ნერვების დაზიანება, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მგრძნობელობის დაკარგვა, ტკივილი ან კუნთების სისუსტე.

• სისხლძარღვების დაზიანება: იშვიათად, მაგრამ შესაძლებელია სისხლძარღვების დაზიანება, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს სისხლდენა ან კიდურის სისხლმომარაგების დარღვევა.

• კუნთების დაჭიმვა (კონტრაქტურა): როდესაც ძვალი გრძელდება, კუნთები, მყესები და ნერვებიც უნდა გაიჭიმოს. ეს ხშირად იწვევს კუნთების დაჭიმვას და მოძრაობის დიაპაზონის შეზღუდვას. ამის თავიდან ასაცილებლად საჭიროა ინტენსიური ფიზიოთერაპია.

• სახსრების სიმტკიცე (ართროფიბროზი): ხანგრძლივი იმობილიზაცია და კუნთების დაჭიმვა შეიძლება გამოიწვიოს სახსრების სიმტკიცე, განსაკუთრებით მუხლისა და კოჭის სახსრებში.

• ძვლის შეუხორცებლობა (ფსევდოართროზი) ან ნელი შეხორცება: ზოგჯერ ახალი ძვლოვანი ქსოვილი არ წარმოიქმნება საკმარისად სწრაფად ან არ მყარდება სრულად, რაც მოითხოვს დამატებით ჩარევებს.

• ტკივილი: მთელი პროცესის განმავლობაში (დაგრძელება, კონსოლიდაცია) პაციენტები განიცდიან მუდმივ ტკივილს, რაც მოითხოვს ტკივილგამაყუჩებლების რეგულარულ მიღებას.

• ფსიქოლოგიური სტრესი: პროცესის ხანგრძლივობა, ტკივილი, იმობილიზაცია და ყოველდღიური ცხოვრების შეზღუდვა შეიძლება გამოიწვიოს მნიშვნელოვანი ფსიქოლოგიური სტრესი, დეპრესია და შფოთვა.

• ფიქსატორის გართულებები: ფიქსატორის ქინძისთავებმა ან მავთულებმა შეიძლება გამოიწვიოს კანის გაღიზიანება, ანთება ან მოტეხვა.

• შარდის ბუშტის დისფუნქცია: იშვიათად, მაგრამ შესაძლებელია შარდის ბუშტის ნერვების დაზიანება.

• კიდურების ასიმეტრია: მიუხედავად ოპერაციისა, შესაძლებელია საბოლოო შედეგად მივიღოთ კიდევ უფრო გამოხატული ასიმეტრია, თუ დაგრძელების პროცესი არ წარიმართა ზუსტად.

რეაბილიტაცია

რეაბილიტაცია ფეხის ძვლების დაგრძელების ოპერაციის განუყოფელი და ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილია. ის იწყება ოპერაციისთანავე და გრძელდება ფიქსატორის მოხსნიდან დიდი ხნის შემდეგაც. რეაბილიტაცია მოიცავს:

• ფიზიოთერაპია: ეს არის უმნიშვნელოვანესი ნაწილი. ფიზიოთერაპევტი მუშაობს პაციენტთან კუნთების გაძლიერებაზე, მოძრაობის დიაპაზონის შენარჩუნებასა და გაუმჯობესებაზე, კონტრაქტურების თავიდან აცილებაზე და სიარულის აღდგენაზე. ვარჯიშები მოიცავს გაჭიმვებს, სახსრების მოძრაობას და კუნთების გამაძლიერებელ ვარჯიშებს.

• ტკივილის მართვა: ტკივილის შესამსუბუქებლად გამოიყენება ტკივილგამაყუჩებლები, ხოლო ზოგჯერ საჭირო ხდება ნერვული ბლოკადებიც.

• ფსიქოლოგიური მხარდაჭერა: ფსიქოლოგიური სტრესის მართვისთვის შეიძლება საჭირო გახდეს ფსიქოლოგის ან ფსიქოთერაპევტის ჩართულობა.

• კვება: აუცილებელია სრულფასოვანი კვება, რათა ხელი შეუწყოს ძვლის შეხორცებას.

• წონის კონტროლი: ჭარბმა წონამ შეიძლება შეაფერხოს შეხორცების პროცესი და გაზარდოს გართულებების რისკი.

• აქტივობების შეზღუდვა: რეაბილიტაციის პერიოდში მკაცრად შეზღუდულია ფიზიკური აქტივობა და წონის დატვირთვა, სანამ ძვალი სრულად არ გამაგრდება.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს:

• მთლიანი პროცესი ძალიან ხანგრძლივია: ოპერაციიდან საბოლოო გამოჯანმრთელებამდე შეიძლება გაგრძელდეს 6 თვიდან 2 წლამდე, რაც დამოკიდებულია დაგრძელების ხარისხზე და ინდივიდუალურ თავისებურებებზე.

• არ არსებობს გარანტია: მიუხედავად ყველა ძალისხმევისა, არ არსებობს იმის გარანტია, რომ ოპერაცია სრულად წარმატებული იქნება და არ წარმოიქმნება გართულებები.

• ძვირია: პროცედურა ძალიან ძვირია და მოიცავს არა მხოლოდ ოპერაციის ღირებულებას, არამედ რეაბილიტაციის, მედიკამენტებისა და სხვა თანმხლები ხარჯებს.

ფეხის ძვლების დაგრძელების ოპერაცია არის სერიოზული გადაწყვეტილება, რომელიც მოითხოვს მრავალმხრივ გააზრებას და ექიმებთან დეტალურ კონსულტაციას. კოსმეტიკური მიზნებისთვის ამ ოპერაციის გაკეთება უნდა მოხდეს მხოლოდ მას შემდეგ, რაც ადამიანი სრულად გააცნობიერებს ყველა რისკს და შესაძლო გართულებას.

დასკვნა:

მიუხედავად იმისა, რომ სიმაღლეში ზრდის პროცესში შესაძლებელია ოპტიმალური პირობების შექმნა მაქსიმალური გენეტიკური პოტენციალის მისაღწევად, ზრდის დასრულების შემდეგ სიმაღლის მუდმივი და ბუნებრივი გაზრდა პრაქტიკულად შეუძლებელია. არსებობს ვიზუალური ხრიკები და უკიდურეს შემთხვევაში, ქირურგიული ჩარევა, მაგრამ ეს უკანასკნელი დაკავშირებულია მნიშვნელოვან რისკებთან. მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანმა მიიღოს საკუთარი სიმაღლე და ფოკუსირება მოახდინოს ჯანსაღი ცხოვრების წესზე, რომელიც ხელს უწყობს საერთო კეთილდღეობას და თავდაჯერებულობას.