სენსაცია: იაპონიაში ლაბორატორიულად ცდიან ხელოვნურ სისხლს, რომელსაც მილიონობით ადამიანის სიცოცხლის გადაარჩენა შეეძლება
ძნელია დონორის სისხლის მნიშვნელობის შეფასება. ის შეიძლება საჭირო გახდეს სხვადასხვა სიტუაციებში: ონკოლოგიური დაავადებების, ტრანსპლანტაციის, ავტოსაგზაო ან სხვა უბედური შემთხვევების დროს დაზარალებულებისთვის. მაგრამ მთავარი პრობლემა ის არის, რომ სისხლის ასეთი მარაგი უნდა შეივსოს - და ნებისმიერი ჯგუფის სისხლი მნიშვნელოვანია. ხშირად არის პერიოდები, როდესაც დონორთა სამსახურები სისხლის კომპონენტების დეფიციტს განიცდის.
სისხლის გადასხმის დროს გამოყენებული ძირითადი კომპონენტია სისხლის წითელი უჯრედები. ჯერ კიდევ არ არსებობს ალტერნატივა, რომელიც მათ მთლიანად შეცვლის. ამის გამო, მკვლევარები ცდილობენ შეიმუშაონ უსაფრთხო და ეფექტური ალტერნატივა - ხელოვნური სისხლი, რომელიც შეიძლება ნებისმიერს, ნებისმიერ ადგილას და ნებისმიერ დროს გადაესხას.
იაპონელები მიუახლოვდნენ პრობლემის გადაჭრას - რამდენიმე წელია, ნარას სამედიცინო უნივერსიტეტის ჯგუფმა პროფესორ ჰირომი საკაის ხელმძღვანელობით ისწავლა ჰემოგლობინის (მოლეკულა, რომელსაც გადააქვს ჟანგბადი სისხლის წითელ სხეულაკებში) დონორის "ვადაგასული" სისხლიდან გამოყოფა და დამცავ გარსში მოთავსება ხელოვნური სხეულაკების შესაქმნელად. ყველაზე მნიშვნელოვანი ის არის, რომ ეს ხელოვნური სხეულაკები არ შეიცავს ვირუსებს და არ მიეკუთვნება სისხლის რომელიმე ჯგუფს, რაც იმას ნიშნავს, რომ არ არის საჭირო დროის დაკარგვა თავსებადობაზე შესამოწმებლად.
ჰიპოთეტურად, ეს ნიშნავს, რომ ხელოვნური სისხლი, სხვა საკითხებთან ერთად, შესაფერისი იქნება საგანგებო სიტუაციების მსხვერპლთა დასახმარებლად. გარდა ამისა, მისი შენახვა შესაძლებელია ორ წლამდე, განსხვავებით დონორის სისხლისგან, რომელიც „ახლად“ ითვლება არა უმეტეს ერთი თვის განმავლობაში.
ხელოვნური სისხლის შენახვისთვის განსაკუთრებული პირობები არ არის საჭირო, საკმარისია ოთახის ტემპერატურა. პირველმა კვლევებმა დაადასტურა ამ მეთოდის უსაფრთხოება და სიცოცხლისუნარიანობა, ამიტომ ნარას უნივერსიტეტი ემზადება უახლოეს მომავალში ჯანმრთელ მოზრდილებში კლინიკური კვლევების დასაწყებად. მოხალისეებს გაუკეთდებათ ხელოვნური სისხლის მცირე დოზა - 100-400 მილილიტრი. თუ ამ ეტაპზე არ გამოვლინდება გვერდითი მოვლენები, კვლევა გაფართოვდება. მეცნიერები იმედოვნებენ, რომ 2030 წლისთვის იაპონია გახდება პირველი ქვეყანა მსოფლიოში, სადაც ხელოვნურ სისხლს სამედიცინო პრაქტიკაში გამოიყენებენ.
რაზე მიუთითებს უმიზეზო სისხლჩაქცევები
უმიზეზო სისხლჩაქცევები შეიძლება მიუთითებდეს C და K ვიტამინების ნაკლებობაზე.
გარკვეული ვიტამინების დეფიციტი, სისხლის შედედების დარღვევა და მყიფე სისხლძარღვები ხშირად იწვევს სისხლჩაქცევებს. შედედების პრობლემები შეიძლება იყოს მემკვიდრეობითი ან შეძენილი.
ეს მდგომარეობა ხშირად ასოცირდება ორგანიზმში თრომბოციტების რაოდენობის ცვლილებასთან.
ამ პრობლემის იდენტიფიცირებისთვის აუცილებელია სისხლის საერთო ანალიზისა და კოაგულოგრამის გაკეთება. სისხლჩაქცევები და სილურჯეები ხშირად აღინიშნება მყიფე სისხლძარღვების გამო. ასაკის მატებასთან ერთად, სისხლძარღვები უფრო დაუცველი ხდება. მაგრამ ამ შემთხვევაში სისხლის ანალიზი არ აჩვენებს რაიმე მნიშვნელოვან ცვლილებებს.
სასარგებლო ელემენტების ნაკლებობაც სილურჯეების გაჩენის ერთ-ერთი მიზეზია. მაგალითად, C ვიტამინის ნაკლებობის გამო, სისხლძარღვის კედელი უფრო მყიფე ხდება. K ვიტამინის ნაკლებობა კი აფერხებს პლაზმის შედედების ფაქტორების მუშაობას. დიდი სისხლჩაქცევების კვლავ გამოჩენისას, მათ შორის ლორწოვან გარსებზე, უნდა მიმართოთ ექიმს.