ექიმი თავისა და კისრის კიბოსგან დაცვის სამ გზას ასახელებს
მოწევაზე უარის თქმა და ალკოჰოლური სასმელების შეზღუდვა, ასევე ადამიანის პაპილომავირუსის (HPV) ვაქცინაცია ხელს უწყობს თავისა და კისრის არეში ავთვისებიანი სიმსივნეების განვითარების რისკის შემცირებას. ამის შესახებ მეიოს კლინიკის კიბოს ცენტრის ონკოლოგმა ექიმმა კეტრინ პრაისმა განაცხადა. ექსპერტის სიტყვებს SciTechDaily ავრცელებს.
ექსპერტის თქმით, თავისა და კისრის კიბო (განსაკუთრებით პირ-ხახის) დღეს ერთ-ერთი ყველაზე სწრაფად მზარდი და აგრესიული ონკოლოგიური დაავადებაა. ახასიათებს ავთვისებიანი სიმსივნური წარმონაქმნების განვითარება პირის ღრუში, ენაზე, ღრძილებზე, ტუჩებზე, სახმო იოგებზე, ყელზე და ცხვირის სინუსებზე. თუმცა, ტვინის კიბო ამ კატეგორიას არ მიეკუთვნება.
ექიმმა განმარტა, რომ თავისა და კისრის კიბო შეიძლება დაიყოს ორ განსხვავებულ ჯგუფად: ის, რაც ასოცირდება ადამიანის პაპილომავირუსთან (HPV) და ის, რაც მას არ უკავშირდება. თამბაქოს და ალკოჰოლის მოხმარება ზრდის კიბოს განვითარების რისკს, რომელიც არ არის დაკავშირებული HPV-სთან .
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ */
ado.slave('adoceanadvertlinegelpmmhkfobb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
თამბაქოს კვამლი შეიცავს კანცეროგენებს, რომლებიც დნმ-ში მუტაციას იწვევს, ხოლო ალკოჰოლი ორგანიზმში გარდაიქმნება აცეტალდეჰიდად, ტოქსიკურ ნივთიერებად, რომელიც აზიანებს უჯრედულ სტრუქტურებს. ორივე ფაქტორი ასევე ზრდის ანთებას და ასუსტებს იმუნურ სისტემას, რაც ხელს უწყობს სიმსივნის განვითარებას.
დოქტორი პრაისი გვირჩევს არა მხოლოდ მავნე ჩვევებისგან თავის დანებებას, არამედ ადამიანის პაპილომავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაციასაც. ვირუსის ზოგიერთი შტამი, განსაკუთრებით HPV-16, რომელიც ნერგავს თავის დნმ-ს უჯრედებში, არღვევს გენებს, რომლებიც აკონტროლებენ ზრდას და გაყოფას. შედეგად, უჯრედები იწყებენ უკონტროლოდ დაყოფას, რაც იწვევს სიმსივნის წარმოქმნას.
HPV გადადის სქესობრივი გზით
მეცნიერებმა შეიმუშავეს თვითშეზეთვადი პრეზერვატივი
სქესობრივი აქტის დროს ზედაპირი მუდმივად გამოყოფს ლუბრიკანტს, რითაც ხსნის დისკომფორტს და ზრდის სიამოვნებას.
ბოსტონის უნივერსიტეტის (აშშ) ქიმიის დეპარტამენტის თანამშრომლები იმედოვნებენ, რომ მათი გამოგონების გაყიდვის შემდეგ პრეზერვატივების პოპულარობა მკვეთრად გაიზრდება. ახალი გამოგონების აღწერა გამოქვეყნდა ჟურნალში Royal Society Open Science.
პრეზერვატივის ზედაპირი, როგორც წესი, დაფარულია სპეციალური საპოხით (ლუბრიკანტი), რომელიც ეხმარება შეამციროს დისკომფორტი ხახუნის დროს სქესობრივი აქტის დროს. თუმცა, პროცესის დროს, ასეთი ლუბრიკანტი ნაწილობრივ იხსნება ფიზიოლოგიური სითხეების გავლენის ქვეშ და ნაწილობრივ უბრალოდ იშლება. უსიამოვნო შეგრძნებები სქესობრივი აქტის დროს და სექსისგან სიამოვნების დაქვეითება - როგორც აშშ-ში ჩატარებულმა გამოკითხვამ აჩვენა, სწორედ ამ მიზეზების გამო უარს ამბობს მამაკაცების 77% და ქალების 40% კონდომის გამოყენებაზე, როგორც კონტრაცეფციისა და სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებებისგან დაცვის საშუალებაზე.
ამ პრობლემების გადასაჭრელად, ახალი თაობის პრეზერვატივის შემქმნელებმა შეცვალეს ლატექსის ზედაპირი, საიდანაც პრეზერვატივი მზადდება, რათა ის ზუსტად ფიზიოლოგიური სითხეების გავლენის ქვეშ გახდეს სრიალა და გლუვი. ამისათვის ლატექსი დაფარულია თხელი პოლიმერული მემბრანით, რომელიც შეიცავს მოლეკულებს, რომლებიც აქტიურდებიან ტენიან გარემოში. იმის მაგივრად რომ განდევნონ სითხე, მოლეკულები იკავებენ მას. ამგვარი თვითშეზეთვადი პრეზერვატივი შეიძლება თითქმის განუსაზღვრელი ვადით დარჩეს სრიალა.
ვინაიდან მასალა, საიდანაც მზადდება ახალი თაობის პრეზერვატივი, ჯერ არ არის დამტკიცებული აშშ-ს სურსათისა და წამლების უსაფრთხოების ადმინისტრაციის მიერ, მისი ტესტირება ჯერ არ შეიძლება სქესობრივი აქტის დროს. თუმცა, გამომგონებლებმა თავიანთი გამოგონების თვისებები აჩვენეს 33 მოხალისეს, რომელთა უმეტესობამ თქვა, რომ უპირატესობას მიანიჭებდა თვითშეზეთვად პრეზერვატივებს, როდესაც ისინი მოხვდება მაღაზიის თაროებზე და, ზოგადად, უფრო ხშირად გამოიყენებდნენ პრეზერვატივებს, თუ ასეთი შესანიშნავი თვისებები ექნებათ მათ.
სწორად და მუდმივად გამოყენებისას პრეზერვატივი არის უსაფრთხო და მაღალეფექტური საშუალება სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციების, მათ შორის აივ-ის და დაუგეგმავი ორსულობის თავიდან ასაცილებლად. პრეზერვატივი არის უსაფრთხო, იაფი და ფართოდ ხელმისაწვდომი.
არსებობს როგორც გარე (მამაკაცის) პრეზერვატივი, ასევე შიდა (ქალი) პრეზერვატივი (ასევე ზოგჯერ უწოდებენ კონდომებსა და ფემიდომებს, შესაბამისად), რომლებიც ეფექტურია სწორად გამოყენებისას. გარე კონდომები ყველაზე გავრცელებულია.
- ლუბრიკანტების გამოყენება ამცირებს პრეზერვატივის გახეთქვის ალბათობას, ასევე პრეზერვატივის ნაწილობრივ ან სრულ ჩამოცურებას, რაც ზრდის არასასურველი ორსულობისა და სგგი-ის უმეტესობის, მათ შორის აივ-გან დაცვის ხარისხს. რეკომენდებულია წყლის ან სილიკონის საფუძველზე დამზადებული საპოხი მასალის გამოყენება, რადგან სხვა სახის ლუბრიკანტმა, როგორიცაა საკვები ზეთი, კარაქი ან ხელის ლოსიონი, შეიძლება დააზიანოს პრეზერვატივი.
ლუბრიკანტები კონდომის გამოყენებისას ზრდის კმაყოფილების გრძნობას და დამატებით კომფორტს ვაგინალური და განსაკუთრებით ანალური სექსის დროს.
