ალცჰაიმერის დაავადების სტადიის განსაზღვრა სისხლის ანალიზის გამოყენებით არის შესაძლებელი
ვაშინგტონის სენტ-ლუისის და შვედეთის ლუნდის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა შეიმუშავეს სისხლის ტესტი, რომელიც არა მხოლოდ ალცჰაიმერის დაავადების იდენტიფიცირებას უწყობს ხელს, არამედ განსაზღვრავს თუ რამდენად სწრაფად პროგრესირებს ის. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში Nature Medicine.
ალცჰაიმერის დაავადება არის ნეიროდეგენერაციული დაავადება, რომლის დროსაც ტვინში ჩნდება ბეტა-ამილოიდური ცილის აგრეგატები (გროვები) და ეგრეთ წოდებული ტაუ-ფიბრილები. დღეს არსებული სისხლის ანალიზით შესაძლებელია ბეტა-ამილოიდის არსებობის გამოვლენა, მაშინ როცა ადრე არ არსებობდა მარტივი გზა ტაუ-ცილის დეპოზიტების გამოსავლენად.
მეცნიერებმა შეავსეს ეს ხარვეზი ცილა MTBR-tau243-ზე ფოკუსირებით. მკვლევარების აზრით, MTBR-tau243-ის კონცენტრაცია სისხლის პლაზმაში პირდაპირ კავშირშია ტვინში ტაუ-ცილის დეპოზიტებთან. ანალიზმა აჩვენა, რომ MTBR-tau243 ასახავს ტაუ-აგრეგატების რაოდენობას 92% სიზუსტით.
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ */
ado.slave('adoceanadvertlinegelpmmhkfobb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
ჯგუფმა ასევე გააანალიზა კოგნიტური დარღვევების მქონე ადამიანების სისხლის ნიმუშები და დაადგინა, რომ MTBR-tau243 დონე აშკარად განასხვავებს ალცჰაიმერის დაავადების ადრეულ და გვიან სტადიებს.
MTBR-tau243 დონე ოდნავ მომატებულია მსუბუქი სიმპტომების მქონე ადამიანებში და 200-ჯერ გაიზარდა მძიმე დემენციის მქონე ადამიანებში.
MTBR-tau243 ტესტირება იქნება უაღრესად ღირებული დამატება როგორც კლინიკურ, ასევე კვლევით პარამეტრებში. როდესაც ორი ბიომარკერი (MTBR-tau243 და p-tau217) დადებითია, ალბათობა იმისა, რომ ალცჰაიმერის დაავადება იყოს კოგნიტური დაქვეითების მიზეზი მნიშვნელოვნად იზრდება. ეს განსხვავება გადამწყვეტია თითოეული პაციენტისთვის შესაბამისი მკურნალობის არჩევისთვის.
ასევე წაიკითხეთ
რა ანალიზები უნდა გაიკეთოს 45 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანმა
45 წლის შემდეგ ყოველწლიურად შვიდი გამოკვლევაა საჭირო ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესამოწმებლად და დაავადების ადრეული გამოვლენისთვის.
ეს მოიცავს:
- BMI შეფასებას,
- არტერიული წნევის გაზომვას,
- საერთო ქოლესტერინის და სისხლში უზმოზე გლუკოზის დონეს,
- თვალშიდა წნევის გაზომვას,
- მოსვენების დროს ელექტროკარდიოგრაფიას,
- საშვილოსნოს ყელის ნაცხს.
სხვა კვლევები შეიძლება ჩატარდეს რამდენიმე წელიწადში ერთხელ.
45 წელზე უფროს ასაკში ყოველწლიურად საჭიროა კლინიკური გამოკვლევა, თუმცა ინდივიდუალური კვლევების სიხშირე შეიძლება განსხვავდებოდეს.
ასაკთან ერთად მეტაბოლური პროცესების დაქვეითების და ზოგადად დაბერების ფონზე ჩნდება სხვადასხვა დაავადება. მათგან ყველაზე გავრცელებულია: ათეროსკლეროზი და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები, კიბო, ართრიტი, კატარაქტა, ოსტეოპოროზი, ტიპი 2 დიაბეტი, ალცჰაიმერის დაავადება. დაავადებათა ადრეული გამოვლენის მიზნით შემუშავებულია პროფილაქტიკური სამედიცინო გამოკვლევების სისტემა.
ასევე, 45 წლის შემდეგ, საჭიროა:
ორივე სარძევე ჯირკვლის მამოგრაფიის ჩატარება ორ პროექციაში რენტგენოგრაფიის ორმაგი წაკითხვით,
- განავლის გამოკვლევა ფარულ სისხლზე,
- პროსტატის ჯირკვლის ავთვისებიანი წარმონაქმნების სკრინინგი მამაკაცებში,
- ეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპია (საყლაპავის, კუჭის გამოკვლევა. და თორმეტგოჯა ნაწლავი)
- ყოველ რამდენიმე წელიწადში ერთხელ.
ამ ღონისძიებების ერთობლიობა საშუალებას იძლევა არა მხოლოდ იდენტიფიცირდეს, არამედ თავიდან ავიცილოთ ყველაზე გავრცელებული დაავადებები 45 წლის და უფროს ასაკში.
