რა საშიშროების შემცველი შეიძლება აღმოჩნდეს სახლში ყოფნა
სახლში დიდხანს ყოფნამ შეიძლება უარყოფითი გავლენა მოახდინოს ადამიანის ჯანმრთელობაზე.
შენობაში ძალიან დიდი დროის გატარებამ, განსაკუთრებით ბუნებრივი განათების გარეშე, შეიძლება დაარღვიოს ადამიანის ცირკადული რიტმი, რაც თავის მხრივ გამოიწვევს ცუდ ძილს და ენერგიის ნაკლებობას. გარდა ამისა, სახლში დიდ ხანს მჯდომ ადამიანებს უფრო მეტად აღენიშნებათ D ვიტამინის დეფიციტი.
ამან, თავის მხრივ, შეიძლება გამოიწვიოს იმუნიტეტის დაქვეითება, ცუდი განწყობა და ძვლების ჯანმრთელობის პრობლემები.
ასეთი შედეგების თავიდან ასაცილებლად, საჭიროა მინიმუმ ათი წუთის განმავლობაში გარეთ გასეირნება, მაგალითად, სადილის შემდეგ.
გამოვლენილია ცირკადული რიტმის დარღვევის საშიში შედეგი
საერთაშორისო სამეცნიერო ჯგუფმა, რომელსაც ხელმძღვანელობდნენ საუთჰემპტონის უნივერსიტეტის (დიდი ბრიტანეთი) მკვლევარები, აღმოაჩინა, რომ ცირკადული რითმების დარღვევამ (განსაკუთრებით ძილის რეჟიმი) შეიძლება გაამწვავოს დეპრესია და ნევროზი და ასევე გამოიწვიოს განწყობის არასტაბილურობა.
კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). ახალი კვლევა მოიცავს ბოლოდროინდელ ნაშრომებში განხილულ მეცნიერულ მიმოხილვას ძილს (და სიფხიზლეს) და ფსიქიკურ დაავადებას შორის კავშირის შესახებ. აღნიშნულია, რომ მეცნიერები განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობდნენ ფსიქიკური აშლილობის მქონე მოზარდებსა და ახალგაზრდებს.
კვლევების მეტა-ანალიზმა აჩვენა, რომ ადამიანის ბუნებრივი ბიორიტმის დარღვევამ შეიძლება გამოიწვიოს ან გააუარესოს დეპრესია, შფოთვა და ნევროზი.
გარდა ამისა, ძილის რეჟიმის დარღვევამ შეიძლება გამოიწვიოს განწყობის ცვალებადობა.
მეცნიერებმა დაამატეს, რომ უძილობა უფრო ხშირია ფსიქიკური აშლილობის მქონე ადამიანებში. კერძოდ, მანიაკალურ-დეპრესიული ფსიქოზის (ბიპოლარული აშლილობის) მქონე პაციენტთა 32% ჯანმრთელ ადამიანებთან შედარებით გვიან იძინებს და იღვიძებს. ამ დაავადებით დაავადებულთა „ბიოლოგიური საათი“ შვიდი საათით წინ უსწრებს მანიაკალურ ეპიზოდებს (ემოციური ამაღლების მდგომარეობა და ეიფორია).
მათ ასევე დაადგინეს, რომ ადამიანები, რომლებსაც გენეტიკური მიდრეკილება აქვთ შემცირებული აქტივობისადმი დასვენების პერიოდებს შორის, უფრო მეტად განიცდიან დეპრესიას და განწყობის ცვალებადობას, ასევე ავლენენ ნევროზულ ქცევას.
აღნიშნულია, რომ კოგნიტურ ქცევით თერაპიასა და სუფთა ჰაერზე დროის გატარებას შეუძლია დეპრესიის, შფოთვისა და მანიაკალურ-დეპრესიული ფსიქოზის სიმპტომების შემსუბუქება. მკვლევარები იმედოვნებენ, რომ მათი ნაშრომი ხელს შეუწყობს ფსიქიკური აშლილობების ახალი პრევენციული ღონისძიებებისა და მკურნალობის შემუშავებას.
რა არის ცირკადული რითმები მარტივი სიტყვებით?
ცირკადული რიტმები არის 24-საათიანი ციკლები, რომლებიც მართავენ სტანდარტულ ბიოლოგიურ პროცესებს. მაგალითად, ცირკადული ციკლები მოიცავს ძილ-სიფხიზლის და შიმშილი-მონელების ციკლებს. სიტყვა "ცირკადული" არის ლათინური circa ("დაახლოებით") და dies ("დღე") კომბინაცია. ციკლურობა ერთ დღე-ღამეში არის მთავარი განსხვავება ცირკადულ რითმებს შორის.