მეცნიერებმა ერთი გენის რედაქტირებით თავისა და კისრის სიმსივნეები დაამარცხეს - მკურნალი.გე

ენციკლოპედიაგამომთვლელებიფიტნესიმერკის ცნობარიმთავარიკლინიკებიექიმებიჟურნალი მკურნალისიახლეებიქალიმამაკაციპედიატრიასტომატოლოგიაფიტოთერაპიაალერგოლოგიადიეტოლოგიანარკოლოგიაკანი, კუნთები, ძვლებიქირურგიაფსიქონევროლოგიაონკოლოგიაკოსმეტოლოგიადაავადებები, მკურნალობაპროფილაქტიკაექიმები ხუმრობენსხვადასხვაორსულობარჩევებიგინეკოლოგიაუროლოგიაანდროლოგიარჩევებიბავშვის კვებაფიზიკური განვითარებაბავშვთა ინფექციებიბავშვის აღზრდამკურნალობასამკურნალო წერილებიხალხური საშუალებებისამკურნალო მცენარეებიდერმატოლოგიარევმატოლოგიაორთოპედიატრავმატოლოგიაზოგადი ქირურგიაესთეტიკური ქირურგიაფსიქოლოგიანევროლოგიაფსიქიატრიაყელი, ყური, ცხვირითვალიკარდიოლოგიაკარდიოქირურგიაანგიოლოგიაჰემატოლოგიანეფროლოგიასექსოლოგიაპულმონოლოგიაფტიზიატრიაჰეპატოლოგიაგასტროენტეროლოგიაპროქტოლოგიაინფექციურინივთიერებათა ცვლაფიტნესი და სპორტიმასაჟიკურორტოლოგიასხეულის ჰიგიენაფარმაკოლოგიამედიცინის ისტორიაგენეტიკავეტერინარიამცენარეთა მოვლადიასახლისის კუთხემედიცინა და რელიგიარჩევებიეკოლოგიასოციალურიპარაზიტოლოგიაპლასტიკური ქირურგიარჩევები მშობლებსსინდრომიენდოკრინოლოგიასამედიცინო ტესტიტოქსიკოლოგიამკურნალობის მეთოდებიბავშვის ფსიქოლოგიაანესთეზიოლოგიაპირველი დახმარებადიაგნოსტიკაბალნეოლოგიააღდგენითი თერაპიასამედიცინო ენციკლოპედიასანდო რჩევები

მეცნიერებმა ერთი გენის რედაქტირებით თავისა და კისრის სიმსივნეები დაამარცხეს

თელ-ავივის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა პირველად მოახდინეს CRISPR ტექნოლოგიით SOX2 გენის რედაქტირება, რაც დაეხმარა მათ თაგვებში თავისა და კისრის არეში სიმსივნეების დათრგუნვაში. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში Advanced Science (AdvSci).

გარკვეული დროის განმავლობაში მიიჩნეოდა, რომ კიბოსთან ეფექტური ბრძოლისთვის საჭიროა რამდენიმე გენის გავლენა, მაგრამ ახალი კვლევა აჩვენებს, რომ მავნე უჯრედების გადარჩენა შეიძლება მხოლოდ ერთი გენის მოქმედებით. ასეთი "მარტივი გენი" შეიძლება გახდეს CRISPR თერაპიის მიზანი – „გენეტიკური მაკრატლის“ ტექნოლოგია.

მეცნიერებმა განსაკუთრებული ყურადღება დაუთმეს SOX2 გენს, რომელიც მონაწილეობს თავისა და კისრის სიმსივნეების განვითარებაში. CRISPR სისტემის ზუსტი მიწოდებისათვის მეცნიერებმა შეიმუშავეს ნანონაწილაკები, რომლებიც შეიცავენ რნმ- რედაქტორს. ეს ნანონაწილაკები დაფარული იყო EGF ცილის (უჯრედის ზრდის სტიმულატორი) სამიზნე ანტისხეულებით, რაც უზრუნველყოფდა მაღალი სიზუსტით მიწოდებას დაზარალებულ ქსოვილებში.

პრეპარატი შეუყვანეს თაგვებს თავისა და კისრის სიმსივნეებით ერთი კვირის შუალედით. თერაპიის დაწყებიდან 84 დღის შემდეგ დაფიქსირდა, რომ სიმსივნეების ნახევარი გაქრა.

შემდგომი კვლევები დაგვეხმარება იმის დასადგენად, საჭიროა თუ არა სხვა გენებზე ზემოქმედება, რათა გაძლიერდეს მეთოდის ეფექტურობა. თუ ექსპერიმენტი წარმატებული აღმოჩნდება, ეს მიდგომა შეიძლება გახდეს ახალი მეთოდების საფუძველი კიბოს მკურნალობაში, რაც გამორიცხავს ქიმიოთერაპიის აუცილებლობას.

ასევე დაგაინტერესებთ:

როგორია ღვიძლის კიბოს სიმპტომები

  • მტკივნეულობა მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში შეიძლება აღინიშნოს ღვიძლის კიბოს დროს.
  • ადრეულ სტადიაზე ღვიძლის კიბო შესაძლოა არ გამოვლინდეს რაიმე სიმპტომებით. როცა სიმსივნე იზრდება, ვლინდება სიმპტომები: მტკივნეულობა მარჯვენა ფერქვეშა მიდამოში, წონაში კლების, სისუსტე, გულისრევის შეგრძნება და მუცლის შებერილობა.
  • დაავადების განვითარებას შეიძლება მოჰყვეს კანისა და სკლერების სიყვითლე და ასციტი (სითხის დაგროვება მუცელში).
  • შორსწასულ შემთხვევებში – სისხლდენა და ორგანოების ფუნქციების დარღვევა.

პირველ სტადიაზე სიმსივნე არ სცდება ღვიძლს, მეორე ეტაპზე სიმსივნემ შეიძლება შეაღწიოს სისხლძარღვებში. მესამე სტადიაზე კიბო ვრცელდება მეზობელ ორგანოებსა და ლიმფურ კვანძებში. მეოთხე ეტაპზე სიმსივნე მეტასტაზირებულია შორეულ ორგანოებში და მკურნალობა უფრო რთული ხდება.

ძირითადი რისკ ფაქტორები მოიცავს ვირუსულ ჰეპატიტებს, ციროზს, ალკოჰოლის ხანგრძლივ მოხმარებას, შაქრიან დიაბეტს, პარაზიტულ ინფექციებს და ტოქსინებთან (მაგალითად, დარიშხანი) დიდი ხნით კონტაქტს. ეს ფაქტორები ხელს უწყობენ დაავადების განვითარებას.

დიაგნოსტიკა მოიცავს ულტრაბგერას, კომპიუტერულ ტომოგრაფიას (CT), მაგნიტურ-რეზონანსულ ტომოგრაფიას (MRI) და ბიოფსიას. ეს მეთოდები დაგვეხმარება სწორი დიაგნოზის დადგენაში და დაავადების სტადიის განსაზღვრაში.

მკურნალობა დამოკიდებულია კიბოს სტადიაზე. ადრეულ სტადიაზე ტარდება ოპერაცია, შეიძლება ღვიძლის ნაწილის მოცილება. უფრო შორს წასული სტადიების დროს, დაავადების პროგრესირების შეჩერების და პაციენტის ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებისათვის გამოიყენება აბლაცია, არტერიული ემბოლიზაცია, ქიმიოთერაპია და სხივური თერაპია. პროგნოზი ასევე დამოკიდებულია სტადიაზე.