ნაპოვნია ღვიძლის დანაწიბურებისაგან დამცავი ბუნებრივი ნივთიერება - მკურნალი.გე

ლალი ჩხიკვაძე

ჩინური მედიცინის ნანკინგის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ხილსა და ბოსტნეულში შემავალი კვერცეტინი (ვიტამინი P) ანელებს ღვიძლის ფიბროზის პროგრესირებას. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში Biomolecules and Biomedicine.

ღვიძლის ფიბროზი არის პათოლოგია, რომელიც ვითარდება ღვიძლის ქრონიკული დაავადებების შედეგად, როგორიცაა: ვირუსული ჰეპატიტი, ღვიძლის ალკოჰოლური დაავადება და ღვიძლის არაალკოჰოლური ცხიმოვანი დაავადება (NAFLD). მკურნალობის გარეშე ფიბროზმა შეიძლება გამოიწვიოს ციროზი, ღვიძლის კიბო და ღვიძლის უკმარისობა.

დღეისათვის ფიბროზის მკურნალობა ძირითადად შემანარჩუნებელია - არ არსებობს მედიკამენტები, რომლებიც პირდაპირ გავლენას მოახდენენ ფიბროზის პროცესზე.

მკურნალობის ერთ-ერთი პერსპექტიული მიმართულებაა გლიკოლიზზე ზემოქმედების მეთოდი. ამ პროცესისას უჯრედები გამოიმუშავებენ ენერგიას.

კერძოდ, მეცნიერები სწავლობენ გლიკოლიზის ეფექტს ღვიძლის სინუსოიდების ენდოთელიალურ უჯრედებში (LSEC), რომლებიც ქმნიან სისხლძარღვებს. მათმა არასწორმა მუშაობამ შეიძლება გამოიწვიოს ანთება და ფიბროზი.

თაგვებზე ჩატარებულმა კვლევებმა აჩვენა, რომ ბუნებრივმა ფლავონოიდმა კვერცეტინმა შეიძლება შეანელოს ღვიძლის ფიბროზის პროგრესირება გლიკოლიზზე ზემოქმედებით. კვერცეტინი ამცირებს ამ პროცესში ჩართული ძირითადი ფერმენტების აქტივობას. გარდა ამისა, კვერცეტინი ხელს უშლის ფიბროზს CXCL1-ის დონის შემცირებით. ეს უკანასკნელი არის მოლეკულა, რომელიც იზიდავს ნეიტროფილებს ანთების უბნებში.

თაგვებზე ჩატარებულ ექსპერიმენტებში კვერცეტინმა აჩვენა კარგი შედეგები ღვიძლის ფერმენტების (ALT და AST) და ფიბროზის მარკერების (ჰიალურონის მჟავა და პროკოლაგენის III ტიპი) დონის შემცირებაში. ის ასევე ამცირებს კოლაგენის დეპონირებას ღვიძლში, რაც ხელს უშლის ქსოვილების გასქელებას.

მეცნიერებმა აღნიშნეს, რომ საჭიროა შემდგომი კვლევები ადამიანებზე ამ ეფექტების დასადასტურებლად. თუ ისინი წარმატებული იქნება, კვერცეტინი შეიძლება გახდეს ღვიძლის დაავადების სამკურნალო ახალი საშუალება.

დროთა განმავლობაში, ღვიძლის დანაწიბურების პროცესი იწვევს ღვიძლის ფუნქციის დარღვევას. ციროზი შეუქცევადი მდგომარეობაა.

მძიმე შემთხვევებში, მას შეუძლია მძიმე გავლენა მოახდინოს ღვიძლზე და მკურნალობის არსენალში მხოლოდ ღვიძლის გადანერგვა რჩება.

ღვიძლის დაზიანება შეიძლება განვითარდეს რამდენიმე ეტაპად, რამაც შეიძლება მნიშვნელოვნად გააუარესოს ღვიძლის ფუნქცია.

ანთება

ეს არის ადრეული ეტაპი, როდესაც ღვიძლი ხდება ანთებითი ან დიდდება. ღვიძლის ანთებისას არ აღინიშნებათ ციროზის სიმპტომები, მაგრამ თუ პროცესს არ უმკურნალეს, არსებობს მუდმივი დაზიანების რისკი.

ფიბროზი

როდესაც ღვიძლის ანთება იწვევს ნაწიბურების წარმოქმნას, ვითარდება ფიბროზი. ამ პროცესის შედეგად ღვიძლი ვერ ასრულებს თავის ფუნქციებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მნიშვნელოვანი დაზიანება. ფიბროზის სიმპტომების გამოვლენა რთულია.

ციროზი

ამ ეტაპზე ვითარდება მძიმე ფიბროზი. იმის გამო, რომ ღვიძლში ნაკლები ჯანსაღი ქსოვილია დარჩენილი, ღვიძლი ვეღარ მუშაობს ნორმალურად. ამ ეტაპზე შეიძლება განვითარდეს გარკვეული სიმპტომები.

ღვიძლის დაავადების ბოლო სტადია (ESLD)

ამ დროს შეიძლება გამოვლინდეს: სისხლდენა, გულისრევა, კანის ძლიერი ქავილი, მუცლის ტკივილი, მადის დაკარგვა, შეშუპება სითხის შეკავების გამო, მეხსიერების პრობლემები და სხვა. ESLD-ის მქონე ადამიანებს ესაჭიროებათ ღვიძლის გადანერგვა, რადგან ეს განუკურნებელი დაავადებაა.

ღვიძლის კიბო

ღვიძლის კიბო გავრცელების თვალსაზრისით მსოფლიოში მეექვსე ადგილზეა ონკოპათოლოგიებს შორის. მას ახასიათებს გართულებების მაღალი რისკი და ლეტალური გამოსავალი.