ლალი ჩხიკვაძე

თანამედროვე სამყაროში ბევრისთვის რეკომენდებული რვა საათის განმავლობაში ძილი მიუწვდომელი ფუფუნებაა.

2023 წლის გამოკითხვამ აჩვენა, რომ ადამიანებს ღამით საშუალოდ 6 - 7 საათი სძინავთ, ხოლო 23% 4-დან 6 საათამდე ატარებს საწოლში. ეს კი ღამის ძილის უკიდურესი დეფიციტია: ასეთი „დასვენებით“ ორგანიზმი ვერ აღადგენს რესურსებს და ძალიან სწრაფად დაბერდება.

უძილობის შედეგები არაჯანსაღი კანის ფერისა და თვალების ქვეშ წრეების სახით ალბათ ყველასთვის ნაცნობია. ბევრმა ასევე იცის, რამდენად რთულია სამუშაოში ნაყოფიერად ჩართვა ხანმოკლე ძილის შემდეგ. მაგრამ ასევე არის შედეგები, რომლებიც თავს რამდენიმე ათეული წლის შემდეგ იჩენს.

როგორი იქნებიან თანამედროვე ზუმერები და მილენიალები 25 წლიანი რეგულარული უძილობის შემდეგ, აჩვენა ბრიტანელმა ძილის სპეციალისტმა სოფი ბოსტოკმა ლეიბებისა და საწოლის მწარმოებლებთან ერთობლივ კვლევაში. სიცხადისთვის ავტორებმა ასახეს თანამედროვე კარიერისტი გოგონა, როგორიც ის გახდება 2049 წელს, თუ არ გადაჭრის ხარისხიანი ძილის პრობლემას. და აღმოჩნდა, რომ ეს იყო სხეულის ნამდვილი საშინელება. გაიცანით ჰანა.

როგორ შეიქმნა ჰანა

ამ ქალის გარეგნობა განაპირობა იმ ცვლილებების აღწერამ, რომელიც ხდება ადამიანის სხეულში ძილის ძლიერი ნაკლებობის გამო. ჩვენ ვსაუბრობთ იმაზე, თუ როგორ მოქმედებს ძილის ქრონიკული ნაკლებობა ტვინზე, იმუნურ სისტემაზე, კუნთებზე, კანზე, თვალებსა და თმაზე. სოფი ბოსტოკი ამ პროცესების შესახებ მონაცემებს 2010 წლიდან აგროვებს ცნობილი აკადემიური ჟურნალების პუბლიკაციებიდან.

„ბევრ ჩვენგანს არ ესმის, რომ არასტაბილური ყოველდღიური რუტინა და ძილის ნაკლებობა გავლენას ახდენს ჩვენს ცირკადულ რიტმებზე - 24-საათიან ციკლებზე, რომლებიც მართავენ ჩვენს ფიზიოლოგიას.

სოფი ბოსტოკი სომნოლოგი:

„ახლა უფრო დეტალურად მოგიყვებით, თუ როგორ შეიცვალა ჰანას სხეულის ინდივიდუალური ფუნქციები 25 წლის განმავლობაში.

• მეხსიერების პრობლემები

ძილის დროს თქვენი ტვინი აყალიბებს კავშირებს, რომლებიც გეხმარებათ ახალი ინფორმაციის დამუშავებასა და დამახსოვრებაში. ჰანას უძილობამ უარყოფითი გავლენა მოახდინა როგორც მის მოკლევადიან, ისე გრძელვადიან მეხსიერებაზე.

• თმა

ძილის ქრონიკული ნაკლებობის გამო ჰანას ალოპეცია განუვითარდა.

• თვალები და პირი

წითელი ქუთუთოები, ჩანთები თვალების ქვეშ, წვრილი ნაოჭები და პირის ღრუს ჩამოხრილი კუთხეები - ეს ყველაფერი ძილის მუდმივი ნაკლებობის შედეგია.

• იმუნიტეტი

ძილის ნაკლებობამ ჰანა უფრო დაუცველი გახადა რესპირატორული ინფექციების მიმართ, როგორიცაა გაციება და გრიპი.

• კანი

ძილის ქრონიკულმა ნაკლებობამ მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა ჰანას კანზე, შეამცირა მისი ელასტიურობა და მკვეთრად გაზარდა დაბერების ნიშნები.

• ზურგისა და მხრების ქრონიკული ტკივილი

ძილის რეგულარული ნაკლებობა იწვევს უსიამოვნო შეგრძნებებს ძვლებში, ხოლო ტკივილი, თავის მხრივ, ხელს უშლის დაძინებას და ასეთი ადამიანი აღმოჩნდება სიმპტომების მანკიერ წრეში, საიდანაც თავის დაღწევა ადვილი არ არის.

• კუჭი

ძილის ნაკლებობა გავლენას ახდენს ჰორმონების ლეპტინისა და გრელინის დონეზე, რომლებიც აკონტროლებენ შიმშილისა და დანაყრების გრძნობას. საკმარისი ძილის გარეშე ტვინში ლეპტინის დონე მცირდება და გრელინის დონე იზრდება, რაც ასტიმულირებს მადას. სხვათა შორის, ამ ჰორმონების გადაჭარბებით შეიძლება აიხსნას, თუ რატომ არის ზოგიერთი ადამიანი ღამით ჭარბად ჭამისკენ მიდრეკილი.

• ქრონიკული დაღლილობა

ძილის ნაკლებობის გამო ჰანა მუდმივად გრძნობს თავს დაღლილად ვარჯიშისთვის. დროთა განმავლობაში ჰანამ ვარჯიში შეწყვიტა, რამაც მუცლის არეში მნიშვნელოვანი ცხიმის მატება გამოიწვია.

• კუნთების ატროფია

იმის გამო, რომ ჰანა მთელი დღე არაფერს ჭამდა, მისი კუნთები ატროფირდა და ხელები და ფეხები უფრო პატარა და დეფორმირებული გახდა.

• შეშუპება ფეხებში

ხანგრძლივი ძილის ნაკლებობის გამო, ჰანას განუვითარდა გულის დაავადება, რაც, სამწუხაროდ, დიდი ალბათობით შეამცირებს მისი სიცოცხლის ხანგრძლივობას. გულის დაავადების ერთ-ერთი ნიშანია ტერფის შეშუპება.“