ალცჰაიმერის დაავადების დროს მავნე ცილების ახალი წყარო აღმოაჩინეს
კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა ჟურნალში Nature Neuroscience.
- ბეტა-ამილოიდი არის ცილა, რომელიც ჩვეულებრივ წარმოიქმნება ტვინში, მაგრამ ალცჰაიმერის დაავადების დროს ის გროვდება როგორც უხსნადი ფოლაქები, რომლებიც აზიანებენ ნერვულ უჯრედებს. ადრე ითვლებოდა, რომ ბეტა-ამილოიდის მთავარი წყარო ნეირონები იყო. ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ ნეიროგლია ასევე აქტიურად აწარმოებს ამ ცილას, რაც ხელს უწყობს მის დაგროვებას და ფოლაქების წარმოქმნას.
მეცნიერებმა დათრგუნეს BACE1 ფერმენტის მაკოდირებელი გენი, რომელიც მონაწილეობს ბეტა-ამილოიდის წინამორბედის მოლეკულის დაშლაში, თაგვების ნეირონებსა და ოლიგოდენდროციტებში.
შემდეგ, 3D სინათლის მიკროსკოპის გამოყენებით, მკვლევარებმა შეისწავლეს ამილოიდური ფოლაქების წარმოქმნა ტვინის სხვადასხვა უბანში.
შედეგებმა აჩვენა, რომ ოლიგოდენდროციტებიდან BACE1-ის მოცილებამ შეამცირა ფოლაქის წარმოქმნა დაახლოებით 30 პროცენტით, ხოლო ნეირონებში გენის ამოღებამ შეამცირა ფოლაქის წარმოქმნა 95 პროცენტზე მეტით. ამრიგად, ნეირონები ძირითადი წვლილი შეიტანეს ფოლაქის ფორმირებაში, მაგრამ ოლიგოდენდროციტები ასევე მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ ნეირონული ბეტა-ამილოიდისგარკვეული ზღურბლის მიღწევის შემდეგ.
ეს მონაცემები ვარაუდობს, რომ თუ BACE1-ის ინჰიბირება შესაძლებელია ბეტა ამილოიდის კრიტიკული დონის მიღწევამდე, ამან შეიძლება შეანელოს ფოლაქის ფორმირების პროცესი და, შესაბამისად, ადრეული ალცჰაიმერის დაავადების პროგრესირება.