დასაძინებლად დაწოლა რა დროს არის ყველაზე სასარგებლო ჯანმრთელობისთვის
ეს დასკვნები გამოიტანა მეცნიერთა ჯგუფმა, დევიდ პლანსის ხელმძღვანელობით, ექსეტერის უნივერსიტეტიდან (დიდი ბრიტანეთი).
პლანსმა და მისმა კოლეგებმა გააანალიზეს 88 ათასზე მეტი მამაკაცისა და ქალის მონაცემები. ყველა ეს ადამიანი, რომელთა საშუალო ასაკი იყო 61 წელი, გაიარა სამედიცინო გამოკვლევა 2006-2010 წლებში და ასევე უპასუხა მრავალ კითხვას ცხოვრების წესთან, ჯანმრთელობასთან, მემკვიდრეობასთან და ა.შ. დაკავშირებით. მონაწილეებმა ასევე ერთი კვირის განმავლობაში ატარეს ელექტრონული მოწყობილობა მაჯაზე, რათა თვალყური ედევნებინათ მათი ფიზიკური აქტივობისთვის, მათ შორის როდის წავიდნენ დასაძინებლად და როდის გაიღვიძეს.
მომდევნო ექვსი წლის განმავლობაში სამი ათასზე მეტ მონაწილეს განივითარდა გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების სხვადასხვა გამოვლინებები: გულის შეტევა, ინსულტი, გულის უკმარისობა და გულის იშემიური დაავადება. მკვლევარებმა გააანალიზეს შეგროვებული ინფორმაცია, რათა შეედარებინათ ძილის დრო და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. გათვალისწინებული იყო ისეთი ფაქტორები, როგორიცაა ასაკი, სქესი, სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა, სხეულის მასის ინდექსი, მოწევა და ჯანმრთელობის მდგომარეობა (ჰიპერტენზიის არსებობა, დიაბეტი, მაღალი ქოლესტერინი სისხლში). გარდა ამისა, მეცნიერებმა მხედველობაში მიიღეს ძილის ხანგრძლივობა, მისი რეგულარულობა (ანუ ადამიანი იძინებს და დგება ერთსა და იმავე დროს ან სხვადასხვა დროს) და ქრონოტიპი (ადამიანი არის „ტოროლა“ თუ „ ღამის ბუ”).
აღმოჩნდა, რომ დასაძინებლად დაწოლის ყველაზე ოპტიმალური დრო 22-დან 23 საათამდეა – იმ ადამიანებს, რომლებიც რეგულარულად იძინებენ ამ დროს, აქვთ ინფარქტისა და ინსულტის მინიმალური რისკი.
ამავდროულად, ისინი, ვინც მუდმივად იძინებენ ძალიან ადრე ან გვიან, უფრო ხშირად აწყდებიან გულ-სისხლძარღვთა პრობლემებს, ვიდრე სხვები.
ამგვარად, მათთან შედარებით, ვინც იძინებს 10-დან 11 საათამდე, მათ, ვინც იძინებს შუაღამისას ან გვიან, აქვთ გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების 25%-ით გაზრდილი რისკი, მათ, ვინც იძინებს საღამოს 10 საათამდე - 24%-ით, ხოლო ვინც იძინებს. საღამოს 23-დან შუაღამემდე - 12%-ით. უფრო მეტიც, ჯერ კიდევ გაურკვეველი მიზეზების გამო, კავშირი ძილის დროსა და გულის დაავადების რისკს შორის განსაკუთრებით გამოხატულია ქალებში. მამაკაცებში ეს კავშირი ყველაზე მეტად მაშინ იჩენს თავს, როცა ძალიან ადრე, საღამოს 10 საათამდე იძინებენ.
- როგორც პლანკი ვარაუდობს, 22-დან 23 საათამდე არის განსაკუთრებული „პუნქტი“ ყოველდღიურ ციკლში, რომლის მიხედვითაც ადამიანის სხეულის ყველა სისტემა ფუნქციონირებს. ამ „წერტილიდან“ ამა თუ იმ მიმართულებით გადახრა არღვევს შიდა ბიოლოგიური საათის ფუნქციონირებას, რაც იწვევს ჯანმრთელობისთვის უარყოფით შედეგებს.