ლალი ჩხიკვაძე

როგორც ალკოჰოლმა და ნარკოტიკებმა - ადამიანი მანიაკალურად ათვალიერებს პუბლიკაციების არხს სმარტფონზე დღეში მრავალი საათის განმავლობაში და თუ მას ეს შესაძლებლობა მოკლებული აქვს, განიცდის მელანქოლიას, შფოთვას და მოუსვენრობას. სოციალურ ქსელებში გადაჭარბებული ჩართვა დაკავშირებულია ფსიქიკური აშლილობის, სტრესის, უძილობისა და დეპრესიის სიმპტომების გაუარესებასთან.

დურჰამის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგები (დიდი ბრიტანეთი), რომელთა სტატია გამოქვეყნდა ჟურნალში PLOS ONE, მივიდნენ დასკვნამდე, რომ სოციალურ ქსელებზე უკვე განვითარებული დამოკიდებულების მქონე ადამიანებმა სრულად არ უნდა თქვან უარი მის გამოყენებაზე, რადგან ამან შეიძლება გამოიწვიოს ისეთი ფსიქოლოგიური მდგომარეობის პროვოცირება, როგორიცაა მოხსნის სიმპტომები. ამის ნაცვლად, უნდა გამოიყენოთ ეგრეთ წოდებული Goldilocks პრინციპი - იპოვნეთ საკუთარი ოქროს შუალედი, გააკეთეთ მოკლე შესვენებები და სოციალურ მედიაში დახარჯული დრო ზომიერად შეამცირეთ.

მკვლევარებმა ჩაატარეს ექსპერიმენტი, რომელშიც მონაწილეობდა 18-დან 25 წლამდე ასაკის 51 მოხალისე. ისინი ყველა შეთანხმდნენ სოციალური ქსელების დათმობაზე ერთი კვირით. ამ დროის განმავლობაში მონაწილეები პასუხობდნენ ყოველდღიურად კითხვებს, თუ როგორ გრძნობდნენ თავს ფსიქოლოგიურად - განიცდიდნენ თუ არა მარტოობას, მოწყენილობას, სევდას, შფოთვას და ა.შ. მიუხედავად იმისა, რომ ექსპერიმენტის მონაწილეებმა ვერ შეძლეს მთლიანად უარი ეთქვათ სოციალური ქსელები, მათზე დახარჯული საშუალო დრო დღეში 2 საათიდან 53 წუთამდე შემცირდა.

გარდა ამისა, მონაწილეთა უმეტესობამ ვერ გაძლო მთელი კვირა და ადრე „გატყდა“.

თუმცა, ციფრული დროის შემცირებამ, თუნდაც მცირედ და ხანმოკლედ, მაინც შეამცირა ნეგატიური ემოციების ინტენსივობა, რაც მონაწილეებმა განიცადეს სოციალურ ქსელებში ყოფნისას. მეცნიერები თვლიან, რომ ეს ეფექტი აიხსნება იმით, რომ ადამიანებმა შეწყვიტეს საკუთარი თავის სხვა მომხმარებლებთან შედარება და ნაკლებად იტანჯებოდნენ იმის განცდით, რომ ცხოვრებამ გვერდით ჩაუარა. მართალია, პოზიტიური ემოციებიც გარკვეულწილად განიმუხტა, ალბათ იმიტომ, რომ მონაწილეებს მოწონების და კომენტარების წაკითხვის შემდეგ დოფამინის გამოსროლა შეუმცირდათ, ვარაუდობენ მკვლევარები.