პრობლემა, რომელიც ბევრ ქალს აწუხებს, თუმცა უყურადღებოდ ტოვებს - გაფართოებული საშოს სინდრომი
ნამშობიარებ ქალებში და მისი ჩივილებია: კუნთების და ვულვის გარშემო რგოლის ტონუსის დაქვეითება, გენიტალური ნაპრალის მოშვება, ვაგინის გაფართოება, ვაგინალური სფინქტერის არასრულფასოვანი ფუნქციონირება.
ესთეტიკური კლინიკის „ნეო-ნეოს“ ექიმი მეან-გინეკოლოგი ეკა დარასელია განმარტავს, რომ ეს გახლავთ საშოს კედლების ტურგორის პათოლოგიური დაქვეითება. ტურგორი არის ე.წ ტონუსი ანუ ჯანსაღი ქსოვილების ელასტიურობა.
„ეს მდგომარეობა განიხილება როგორც დეგენერაციული-დისტროფიული პროცესის საწყისი სტადია მენჯის კუნთოვან-ლიგამენტურ სტრუქტურებში, რაც საბოლოოდ ქალის რეპროდუქციული სისტემის ორგანოებისა და ქსოვილების პროლაფსს ანუ დაქვეითებას იწვევს. 40 წელს ზემოთ ქალებში ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომის ალბათობა მკვეთრად იზრდება,“ - განმარტავს ეკა დარასელია.
ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომი უმეტესად გავრცელებულია ნამშობიარებ ქალებში. მისი არსებობა დამოკიდებულია მშობიარობის რაოდენობაზე, ასაკზე, ცხოვრებისა და საქმიანობის სტილზე, გენეტიკაზე. სხვადასხვა წყაროების და გამოკვლევების მიხედვით, საშოს კედლების სხვადასხვა ხარისხით გამოხატული ჰიპოტენზია ან ატონია გამოვლინდა ზრდასრული ქალების სრული პოპულაციის 70-80%-ში, ხოლო სიბერეში – ყველა გამოკითხულში.
ეკა დარასელია ასახელებს პრობლემის გამომწვევ მიზეზებსაც. ესენია:
- კუნთების ბოჭკოების მაკრო და მიკროტრავმატიზაცია, ძირითადი ცილოვანი კომპონენტების დისბალანსი, კოლაგენისა და ელასტინის დაქვეითება, ქსოვილის მორფოლოგიური „გადაგვარება“ და ფუნქციური კონსისტენციის თანდათანობითი დაკარგვა, რაც ერთად განისაზღვრება, როგორც დეგენერაციულ-დისტროფიული პროცესი.
- რთული მშობიარობა, კუნთების და შემაერთებელი ქსოვილის ბოჭკოების მრავალჯერადი რღვევა და დაზიანება.
ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომის განვითარების რისკი მკვეთრად იზრდება ისეთი ფაქტორებით, როგორიცაა:
- ჭარბი წონა;
- პროფესიული საფრთხეები (გაზრდილი ფიზიკური აქტივობა, განსაკუთრებით წონის აწევა);
- ქრონიკული სომატური დაავადებები, რომლის დროსაც მუცლის ღრუში წნევა იზრდება;
- ნეიროენდოკრინული დარღვევები და დისბალანსი, რაც ამა თუ იმ გზით იწვევს ქალის სასქესო ჰორმონების დეფიციტს;
- ჰემოდინამიკისა და მიკროცირკულაციის დარღვევა მენჯის ორგანოებში;
- ჰიპოვიტამინოზი, არაჯანსაღი კვება;
- მემკვიდრეობითი მიდრეკილება;
- აუტოიმუნური კოლაგენოზები (შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებები);
- მავნე ჩვევები (განსაკუთრებით მოწევა, როგორც სისხლძარღვთა დაზიანების ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი);
- ადინამია, ფიზიკური აქტივობების არარსებობა;
- ლაბიოპლასტიკა.
ამავდროულად აღსანიშნავია, რომ თანამედროვე გინეკოლოგია და სექსოლოგია არ განიხილავს ამ სინდრომს, როგორც ნორმალურ ასაკობრივ ტენდენციას, რომელიც არ საჭიროებს ჩარევას. ვაგინალური რელაქსაცია უარყოფითად მოქმედებს სექსუალური ცხოვრების ხარისხზე, ზრდის უროგენიტალური ინფექციების რისკს და ხშირად იწვევს სერიოზულ ფსიქოლოგიურ დარღვევებს.
„მოსახლეობის სამედიცინო წიგნიერების ზრდასა და მკურნალობის მეთოდოლოგიის შემუშავებასთან ერთად, ყოველწლიურად იზრდება ამ პრობლემასთან გამკლავების სურვილი და ეს ბევრად უფრო აქტუალური, მწვავე და მნიშვნელოვანი ხდება, ვიდრე თუნდაც 30-50 წლის წინ იყო. არსებობს სინდრომის სამი ხარისხი, რაც დამოკიდებულია ვაგინალური სფინქტერის ფუნქციონალურ სიცოცხლისუნარიანობაზე. ყველაზე გავრცელებული სიმპტომი და ჩივილია საშოში პენისის ზედმეტად თავისუფლად ყოფნა, რის შედეგადაც მცირდება კოიტალური შეგრძნებების ინტენსივობა ორივე პარტნიორში. მარტივად რომ ვთქვათ, წყვილი ვაგინალური სექსის დროს ორგაზმის მიღწევის აბსოლუტურ შეუძლებლობამდე მიდის. თითქმის ყოველთვის შეინიშნება ჰაერის შეღწევის ტენდენცია საშოს მილის ინტიმურ სივრცეში. შესული ჰაერი უკან გამოდევნისას იწვევს სპონტანურ უსიამოვნო ხმებს, რომლებიც მოგვაგონებს ანალური სფინქტერიდან გამომავალი ნაწლავის გაზების ხმას. პაციენტების თითქმის ნახევარს სქესობრივი აქტის დროს აქვს ტკივილი ან სხვა ტიპის დისკომფორტი. დაგვიანებული მკურნალობის შემთხვევაში ხშირია ინფექციები, ისევე როგორც სფინქტერის დარღვევები სწორი ნაწლავიდან და შარდგამომყოფი სისტემიდან. ასეთ დროს შეიძლება ყველაზე ჰარმონიულ, ფიზიკურად და ფსიქიკურად ჯანმრთელ წყვილებშიც კი განვითარდეს ოჯახურ-სექსუალური დისჰარმონია, დეპრესიულ-ნევროზული დარღვევები და დისპარეუნიის სინდრომი, რაც სიამოვნების ნაკლებობასა და სექსუალური ცხოვრებით უკმაყოფილებას ნიშნავს. ზოგიერთ შემთხვევაში, პარტნიორები მთლიანად უარს ამბობენ სექსუალურ კონტაქტებზე ან უჩნდებათ ურთიერთპრეტენზიები და ბრალდებები, ღალატის სურვილი და ა.შ. ცხადია, ასეთი სინდრომის და პრობლემის დროს რთული ხდება ფიზიკური, სექსუალური კავშირის შენარჩუნება,” - განმარტავს ეკა დარასელია.
ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომის დიაგნოსტიკა მოიცავს ჩივილების ანალიზს და დეტალური ანამნეზური ინფორმაციის მოგროვებას. ესენია: ორსულობა, მშობიარობა, აბორტი, მემკვიდრეობა, კვების მახასიათებლები, სექსუალური აქტივობის სიხშირე და ბუნება, ტრავმა, ქირურგია, რეპროდუქციული სისტემის დაავადებები და ა.შ. ტარდება სტანდარტული გინეკოლოგიური გამოკვლევა და პალპაცია. ზოგადად, ვაგინალური რელაქსაციის სინდრომის დიაგნოსტირება საკმაოდ მარტივია, რადგან კლინიკური გამოვლინებები საკმაოდ თვალსაჩინოა და ადვილად დგინდება სპეციალისტის მიერ. თუმცა ინსტრუმენტული კვლევები ინიშნება მენჯის ორგანოების ეტიოპათოგენეზისა და სიმძიმის, ანატომიური მდგომარეობის გასარკვევად. ყველაზე ინფორმაციული მეთოდებია ტრანსვაგინალური ექოსკოპია და საშოს კუნთების ტონუსის გაზომვის მაღალტექნოლოგიური პროცედურები. ზოგიერთ შემთხვევაში ინიშნება ქსოვილის ნიმუშის ჰისტოლოგიური გამოკვლევა. ასევე დიდი მნიშვნელობა აქვს ბიოქიმიური, იმუნური, ჰორმონალური მდგომარეობის ლაბორატორიულ გამოკვლევებს.
მკურნალობის თერაპიული სტრატეგია, რაც საშოს დავიწროვებას გულისხმობს, ყოველთვის ინდივიდუალური და საკმაოდ კომპლექსურია. მკურნალობა შეირჩევა კონკრეტული შემთხვევის ყველა თავისებურების, პათოლოგიური პროცესის სიმძიმისა და სტადიის გათვალისწინებით. ზოგ შემთხვევაში ყველაზე ეფექტურია ფიზიოთერაპიული მეთოდები (ელექტროსტიმულაცია, სპეციალური სავარჯიშო სისტემები), ზოგ შემთხვევაში გამოიყენება მაღალტექნოლოგიური მინიმალური ინვაზიური ლიფტინგ პროცედურები, ლაზერული ტექნოლოგიით მკურნალობა, პლასტიკური ქირურგიის მეთოდები, ჰორმონალური თერაპია. თითქმის ყოველთვის საჭიროა პრობლემის ფსიქოემოციური და ფსიქოსექსუალური ასპექტების გამოსწორება.
ესთეტიკურ კლინიკა „ნეო-ნეოში“ მოგემსახურებათ ესთეტიკური გინეკოლოგიის კაბინეტი, სადაც პაციენტებს ამ პრობლემის გადასაჭრელად ყველა საჭირო გამოკვლევა და სამკურნალო პროცედურა უტარდებათ.
R