თავის ტკივილის ყველაზე გავრცელებული მიზეზები - როდის უნდა მიმართოთ ექიმს
მიუხედავად იმისა, რომ თავის ტკივილი შეიძლება ხშირად არ გაწუხებდეთ, ის მაინც ნერვული სისტემის ყველაზე გავრცელებულ აშლილობად ითვლება. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემების თანახმად, თავის ტკივილი ზრდასრული მოსახლეობის ნახევარს წელიწადში ერთხელ მაინც აწუხებს.
თავის ტკივილის ყველაზე გავრცელებული მიზეზი კუნთების დაძაბულობაა. მაგრამ მას სხვა მრავალი გამომწვევი ფაქტორიც აქვს, მაგალითად:
- თავის ტრავმა;
- ვირუსული ინფექციები;
- სინუსიტი და შაკიკი.
თავის ტკივილი შეიძლება იყოს სხეულის რეაქცია ემოციურ სტრესზე, მწუხარებაზე, ზედმეტ ძილზე ან ძილის ნაკლებობაზე, დეპრესიაზე.
ზოგიერთ ადამიანს ტკივილი ფიზიკური დატვირთვისას, ტირილისა და თვალის დაძაბვის შემდგომ აწუხებთ. იგი შეიძლება იყოს როგორც მარტივად გასაძლები, ასევე უკიდურესად მტკივნეული. სიმპტომები, რომლებიც შეიძლება გამოვლინდეს მოცემულ მომენტში შემდეგია:
- ბუნდოვანი ხედვა
- დაბნეულობა
- სიარულის ან ლაპარაკის გაძნელება
- გულისრევა
- ცხელება
- კისრის ტკივილი
- მგრძნობელობის გაზრდა სინათლის ან ხმაურის მიმართ.
ტკივილი შესაძლოა არსებობდეს პირველადი და მეორეული
პირველადი თავის ტკივილი გულისხმობს იმას, რომ ის სათავეს იღებს თავიდან, ასეთია მაგალითად შაკიკი.
მეორეული თავის ტკივილი კი წარმოიშვება არა თავში, არამედ სხვა დაავადებების გაჩენის შედეგად, ასეთია მაგალითად გრიპის დროს, გულისრევის ან დაღლილობის შემდგომ განვითარებული ტკივილი.
როგორ ხდება თავის ტკივილის მკურნალობა და პრევენცია
თავის ტკივილის მკურნალობის გასაღები არის, პირველ რიგში, გამომწვევი მიზეზის დადგენა.
თავის ტკივილი შეიძლება გამოწვეული იყოს გაციებით ან გრიპით, ცხელებით, კბილის ან ყბის ტკივილი, თავის ან კისრის ტრავმით, ტვინში სისხლდენით ან ინფექციებით, როგორიცაა ენცეფალიტი ან მენინგიტი.
თავის ტკივილი ასევე შეიძლება გამოწვეული იყოს ტოქსინებით, როგორიცაა ჭარბი ალკოჰოლი, მოწევა, ალერგენული ან გაფუჭებული საკვების მოხმარება.
ოდნავი თავის ტკივილის ზოგადი მკურნალობა მოიცავს დასვენებას, სტრესის შემცირებას, თავის არეში მასაჟს, აცეტამინოფენს (ტაილენოლი) და არასტეროიდულ ანთების საწინააღმდეგო საშუალებებს (აასს).
თავის ტკივილის პრევენცია მოიცავს შემდეგს: ჯანსაღი საკვების მიღება და ალკოჰოლისა და სიგარეტის თავიდან აცილება. მაქსიმალურად მოიშორეთ გარე სტრესები და შეეცადეთ დაარეგულიროთ ძილი.
მედიკამენტები
შაკიკისა და თავის ტკივილის შესამსუბუქებელი მედიკამენტები შეიძლება დაიყოს ორ ჯგუფად: ტკივილგამაყუჩებელი და პროფილაქტიკური (პროფილაქტიკური მედიკამენტები).
სიმპტომების დაწყებისთანავე უნდა მიიღოთ ტკივილგამაყუჩებელი მედიკამენტები. თავის ტკივილის შესამსუბუქებელი მედიკამენტები ხელმისაწვდომია ურეცეპტოდ ან რეცეპტით.
როდის უნდა მიმართოთ ექიმს?
ადამიანები ხშირად ფიქრობენ, რომ თავის ტკივილი შეიძლება იყოს რაიმე სერიოზულის ნიშანი. დაუკავშირდით ექიმს, თუ შეიცვლება თავის ტკივილის სიმპტომების ხარისხი ან ტიპი, ან თუ გრძნობთ, რომ გაქვთ შაკიკი, რომელსაც შეიძლება დასჭირდეს განსხვავებული მკურნალობა დანიშნულებისამებრ.
ქვემოთ ჩამოთვლილ ტკივილების დროს, აუცილებლად მიმართეთ ექიმს:
- თავის ტკივილი, რომელიც არ ქრება ან უარესდება ყოველი დღის ბოლოს;
- თავის ტკივილი, რომელიც წარმოიქმნება ფიზიკური აქტივობისას;
- თავის ტკივილი, რომელიც თავს იჩენს ტრავმის ან ავადმყოფობის შემდეგ;
- თავის ტკივილი, რომელსაც თან ახლავს ცხელება, კისრის მოძრაობის გაძნელება, ინსულტის ნიშნები (როგორიცაა მეტყველების გაძნელება, დაბუჟება ან სისუსტე), კრუნჩხვები ან მხედველობის ცვლილებები;
- თავის ტკივილის გაძლიერება ცემინების ან ხველების დროს;
- თუ 40 წელს გადაცილებული ხართ და ყოველდღიურად გტკივათ თავი;
- თავის ტკივილი, რომელიც დაკავშირებულია ძალიან მაღალ არტერიულ წნევასთან.
ავტორი: ია რომანაძე