ქრონიკული ვენური უკმარისობა
ვენური სისტემის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული დაავადება ვარიკოზული გაგანიერებაა.
ვენების ვარიკოზული გაგანიერება - არის ვენების დაავადება, რომელიც იწვევს სისხლძაღლის სანათურის გაფართოებას და ვენური კედლის გათხელებას.
დღეისათვის ეს დაავადება აღენიშნება ყოველ მესამე ქალს და მეათე მამაკაცს . ესენი არიან ძირითადად 40 წლამდე ასაკის შრომისუნარიანი ადამიანები.
ყველაზე ხშირად ვენური უკმარისობა გამოწვეულია სისხლში კოლტების არსებობით, ან ვარიკოზული ვენებით. ჯანმრთელ ორგანიზმში სისხლი მიედინება კიდურებიდან გულისაკენ - ქვევიდან ზევით. ვენებში არსებული სარქველები მუშაობით, ხელს უშლიან სისხლის ზევიდან ქვევით დინებას. ამ სარქველების გაუმართავი მუშაობა კი, იწვევს ვენების გაფართოვებას.
ვენების დაავადების მიზეზი არის ადამიანების ცხოვრების წესი. მეტი რისკი აქვთ იმათ ვისაც თავისი პროფესიისგამო დიდხანს უწევს ფეხზე დგომა.
ასევე მიზეზი არის მუცლის ღრუში წნევის მომატება. ეს ხდება სიმძიმეების აწევის, ხველების, ცემინების, ქრონიკული შეკრულობის გამო.
ქალებში ვარიკოზული დაავადება შეიძლება განვითარდეს ორსულობის დროს ჰორმონალური ცვლილებების ფონზე, ასევე არასწორად შერჩეული ჰორმონალური კონტრაცეპციის წყალობით.
* ვენების დაავადების პირველი ნიშნები და პაციენტების ძირითადი ჩივილებია: დღის ბოლოს ფეხების შეშუპება, სიმძიმის, წვის, შეგრძნება ხანგრძლივად ფეხზე დგომის, ან ჯდომის შემდეგ, ზაფხულის ცხელი დღეები უფრო ამწვავებს ამ სიმპტომებს.
* ვარიკოზული დაავადების დასაწყის ფორმის დამახასიათებელია ამ სიმპტომების გაქრობა ღამით.
მოგვიანებით ემატება ტკივილი წვივის მიდამოში, სიმხურვალის შეგრძნება და ღამის საათებში განვითარებული კრუნჩხვები კანჭის კუნთებში.
კანზე ჩნდება წვრილი, მოლურჯო-მოწითალო ფერის სისხლძარღვოვანი ”ვარსკვლავები”, და ბოლოს, ფართოვდება კანქვეშა ვენები, რომლებიც ვიზუალურად ემსგავსება წითელი ყურძნის მტევნებს.
დაავადების პროგრესირების შემთხვევაში შეიძლება განვითარდეს ტროფიკული დარღვევები - თრომბოფლებიტი, ტროფიკული წყლული ან ეგზემა.
* ვარიკოზული დაავადების მკურნალობის წარმატება პირდაპირ არის დამოკიდებული იმაზე, თუ რომელ სტადიაზე იწყება მისი მკურნალობა.
გაცილებით შედეგიანია, რაც უფრო ადრე მიაკითხავთ ექიმ-ფლებოლოგს და პირველადი გასინჯვის დროს ჩაგიტარდებათ დუპლექს-სკანირება.
მკურნალობა შეიძლება სამი ძირითადი მეთოდით:
მედიკამენტების გამოყენებით, სკლეროთერაპიის მეთოდით და ქირურგიული ოპერაციული ჩარევებით.
* როგორ უნდა შევარჩიოთ პრეპარატი?
ვენოტონიკების ბაზარზე არსენალი უამრავია და გამონაკლისი არც საქართველოა.
პრეპარატი უნდა აჩერებდეს და ამცირებდეს ვენურ მოცულობას. უნდა გააჩნდეს ვენოტონური, ანგიოპროტექტორული მოქმედება, აუმჯობესებდეს სისხლის მიმოქცევასა და ლიმფურ დრენაჟს.
უნდა ხსნიდეს სიმძიმის შეგრძნებას , ტკივილს, ღამის კრუნჩხვებს, შეშუპებას.
კაპილარების ქსელის გასაქრობად, კოსმეტიკურ ეფექტს და მყისიერ ვიზუალურ შედეგს იძლევა მიკროსკლეროთერაპიის პროცედურა.
მიკროსკლეროთერაპიის დროს კაპილარში უწვრილესი ნემსით შეგვყავს სპეციალური შემაწებებელი პრეპარატი.
* ქირურგიული მკურნალობის დროს ხდება დაზიანებული ვენის მოცილება ქირურგიული მეთოდით - მნიშვნელოვანი ფაქტი : კანქვეშა ვენების მოცილება ხელს არ უშლის სისხლის დინებას და სავსებით უვნებელია ორგანიზმისათვის.
არსებობს კლასიკური ქირურგიული (კროსექტომია, ფლებექტომია) და მცირეინვაზიური მეთოდები (ლაზერული ობლიტერაცია და ენდოვენური რადიოსიხშირული აბლაცია).
ენების მკურნალობაში ძალიან მაღალია მცირეინვაზიური მეთოდების ეფექტურობა. პროცედურა ტარდება ადგილობრივი ანესთეზიით. . პრაქტიკულად უმტკივნეულოდ. ხდება დაზიანებული ვენის პროცედურის დასრულების შემდეგ კანზე ნაწიბური და კვალი არ რჩება. პაციენტი არ კარგავს შრომისუნარიანობას და უბრუნდება ცხოვრების ჩვეულებრივ რიტმს.
* პროფილქტიკა
* არ შეიძლება დიდხანს ჯდომა, განსაკუთრებით, ფეხი-ფეხზე გადადებულ მდგომარეობაში. მჯდომარე პროფესიის ადამიანებისათვის სასარგებლოა სამსახურში ყოველ 40-50 წთ-ში ფეხზე ადგომა, გავლა-გამოვლა, ან კიბეებზე ასვლა რაც გააუმჯობესებს ქვედა კიდურებში სისხლის ცირკულაციას, რათა ვენებში არ მოხდეს სისხლის შეგუბება. კარგია სკამზე ჯდომისას ქვედა კიდურების სიმაღლეზე შემოწყობა.
• ძილის დროს შეეცადეთ, ფეხები სხეულთან შედარებით ოდნავ მაინც, უფრო მაღლა იყოს მოთავსებული.
• ეცადეთ, თავი აარიდოთ სითბურ დატვირთვას ცხელი შხაპი, აბაზანა, საუნა; კონტრასტული შხაპი, ლაზერული ეპილაცია.
• ეცადეთ, ყოველდღიურად არ ატაროთ მჭიდრო ტანსაცმელი და ფეხსაცმელი, მოკლე წინდები მჭიდრო რეზინით, მაღალქუსლიანი ფეხსაცმელი;
• ვარიკოზული დაავადების დროს ატარეთ კომპრესიული ტრიკოტაჟი, ან ელასტიური ბანდები ( მხოლოდ ექიმი-ფლებოლოგის დანიშნულებით)!
• პერიოდულად ცვალეთ ვენომატონიზებელი პრეპარატები
• მკურნალობის პროცესში დასაშვებია გარკვეული სპორტული აქტივობა, თუმცა საჭიროა ზომიერების დაცვა. არ შეიძლება გრძელ დისტანციებზე სირბილი, სიმძიმეების აწევა. ყველა სახის დატვირთვა უნდა წარმოებდეს კომპრესიული ტრიოკოტაჟის პირობებში.
ვარიკოზული დაავადებისათვის დამახასიათებელი ნებისმიერი ჩივილის არსებობის შემთხვევაში აუცილებლად მიმართეთ ექიმ-ფლებოლოგს.
გისურვებთ ჯანმრთელობას
ირაკლი პაპასკუა. ექიმი ფლებოლოგი. მედიცინის დოქტორი