ამ ტიპის ანომალიების წილად მოდის ყველა თანდაყოლილი ანომალიის მესამედზე მეტი. ისინი იყოფა: ერთეულ და მრავლობით, მსუბუქ (რომლებიც მთელი სიცოცხლის განმავლობაში არ იჩენს თავს) და რთულ (რომლებიც ხშირად სიცოცხლესთან შეუთავსებელია) ანომალიებად. იმის გამო, რომ საშარდე და სასქესო სისტემების განვითარება ერთმანეთთან მჭიდრო კავშირშია, შემთხვევათა 33%-ში საშარდე სისტემის ორგანოთა ანომალიები სასქესო ორგანოთა ანომალიებთან არის შეუღლებული.

სტატისტიკური მონაცემებით, ცისტიტი ქალებს მამაკაცებზე ხშირად ემართებათ, თუმცა ისიც ფაქტია, რომ მისგან არავინ არის დაზღვეული. შარდის ბუშტის ანთებაზე გვესაუბრება ექიმი უროლოგი ზაზა ბაინდურიშვილი.- ბატონო ზაზა, რა დაავადებაა ცისტიტი?- ცისტიტი შარდის ბუშტის კედელში (უპირატესად - მის ლორწოვან გარსში) მიმდინარე ინფექციურ-ალერგიული პროცესია. ეს დაავადება მედიცინის ორი სფეროს - უროლოგიისა და გინეკოლოგიის - გადაკვეთის წერტილში დგას.

დაავადების აღწერასაშარდე გზების ქვები ადამიანის ჰოსპიტალიზაციის ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი მიზეზია. ურ­ოლოგიური დახმარებისთვის ექიმთან მისულ პაციენტთა ნახევარი უროლითიაზითაა დაავადებული. საშარდე გზების პირველადი ქვები შარდმჟავასა და ცისტინის მარილების მსგავსი დიდი ოდენობით მარილების გამოყოფით ყალიბდება. მაგალითად, ჰიპერპარათირეოზის დროს ქვების წარმოქმნას ხელს უწყობს ბევრი კალციუმისა და ფოსფორის გამოყოფა. ე. წ. მეორეული ქვები ვითარდება უცხო სხეულების არსებობისას, ობსტრუქციისა და რეფლუქსის დროს, ასევე - ხანგრძლივი წოლითი რეჟიმის ფონზე, მიკროორგანიზმებისა და შარდოვანას ურთიერთქმედებას კი საშარდე გზებში ამონიუმ-მაგნიუმ-ფოსფატური ქვების განვითარება მოსდევს.

შარდის ბუშტის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული პათოლოგიაა ცისტიტი - ბუშტის ლორწოვანი გარსის ანთება, რომელიც 20-დან 45 წლამდე ასაკის ქალების დაახლოებით 35%-ს აწუხებს. მამაკაცებში დაავადება შედარებით იშვიათია, რაც ქალისა და მამაკაცის შარდსადინარების განსხვავებული ანატომიური აგებულებით აიხსნება: ქალის შარდსადინარი გაცილებით მოკლე და განიერია, ამიტომ ინფექცია აღმავალი გზით ადვილად აღწევს შარდის ბუშტამდე. გარდა ამისა, ქალის ანალური ხვრელი და საშოს შესავალი ერთმანეთთან ახლოსაა, ამიტომ ინფექციიის გამომწვევი ანალური ხვრელიდან საშოში ასევე ადვილად ხვდება. ცნობილია დაავადების მწვავე (ქვედა საშარდე გზების გაურთულებელი ინფექცია) და ქრონიკული (საშარდე გზების გართულებული ინფექცია) ფორმები. ცისტიტის მეორე ფორმა საკმაოდ ხშირად მიმდინარეობს პიელონეფრიტთან ერთად.

უშვილობა მთელ მსოფლიოში, მათ შორის - საქართველოშიც, აქტუალური პრობლემაა. ადრე, თუ წყვილს შვილი არ უჩნდებოდა, ამას მხოლოდ ქალის რეპროდუქციული სისტემის არასწორ მუშაობას აბრალებდნენ. არადა, საკმაოდ ხშირია უნაყოფობა მამაკაცებში და ამ შემთხვევაში მხოლოდ ქალის გამოკვლევა და მისი მკურნალობა შედეგს ვერ გამოიღებს. ამჯერად სწორედ მამაკაცის უშვილობის მიზეზებსა და მკურნალობის მეთოდებზე ვისაუბრებთ. ჩვენი სტუმარია უროლოგიის ეროვნული ცენტრის უროლოგი, მედიცინის მეცნიერებათა კანდიდატი ალეკო ხელაია.

ვარ 50 წლის. გაკეთებული მაქვს საშვილოსნოს ექსტირპაცია (ამოკვეთა) დანამატებთან ერთად. მაქვს ცისტოცელე (ჯერჯერობით ასატანია), მცირე რაოდენობით შარდის უნებლიე გამოყოფა. რას მირჩევთ, როგორ მოვიქცე? თუ არსებობს საშუალება, გარდა ქირურგიული მეთოდისა, რომ მდგომარეობა არ გამიუარესდეს? შეიძლება თუ არა ბანდაჟის ხმარება? ცისტოცელე არის პათოლოგია, რომლის დროსაც შარდის ბუშტისა და საშოს გამყოფი კედელი სუსტდება, იწელება და შარდის ბუშტი საშოში იჭრება. ამას სხვაგვარად შარდის ბუშტის თიაქარს, შარდის ბუშტის პროლაბირებასაც უწოდებენ.

შარდში ცილის არსებობა ანუ პროტეინურია იმას არ ნიშნავს, რომ ცილა აუცილებლად თირკმლისმიერი წარმოშობისაა. შესაბამისად, შარდში ცილის გაჩენა ყოველთვის თირკმლის დაზიანების მანიშნებელი არ არის. ჯანმრთელი ადამიანის შარდი ცილას არ შეიცავს, ანდა მისი შემცველობა არ აღემატება 0,03 გ/ლ-ს (ზოგიერთი ავტორის მონაცემებით, შარდში ყოველთვის არის უმნიშვნელო რაოდენობის, დაახლოებით 0,08 გრამი ცილა, ხოლო ნორმად ითვლება შარდში ცილის 0,14 გ/ლ-მდე შემცველობა). სისხლის ცილის ორი ძირითადი ფრაქციიდან შარდში, ჩვეულებრივ, ალბუმინები გადადის.

ცნება აცეტონური სხეულები აერთიანებს აცეტონს, აცეტოძმარმჟავას და ბეტა-ოქსიერბოს მჟავას, რომლებსაც ერთმანეთთან მჭიდრო კავშირი აქვთ. ისინი ძირითადად ცხიმების, ნაწილობრივ კი ცილების არასრული ჟანგვის პროდუქტია. აცეტონურია შარდში აცეტონური სხეულების არსებობაა. აღნიშნული სხეულები, განსაკუთრებით კი აცეტონი, შესაძლოა ჯანმრთელი ადამიანის შარდშიც აღმოჩნდეს, თუ ეს ადამიანი დიდხანს იკვებებოდა ცილებითა და ცხიმებით მდიდარი საკვებით, ნახშირწყლებს კი შედარებით შეზღუდული რაოდენობით მიირთმევდა. ასეთ დროს ცხიმებისა და ცილების არასრული ჟანგვისთვის ხელსაყრელი პირობები იქმნება.