ქრონიკულ ზურგის ტკივილს ამოფარებული პათოლოგია, რომელიც წლების განმავლობაში შეუმჩნეველი რჩება ექიმებისთვის - ბეხტერევის დაავადება
ბეხტერევის დაავადება - ხერხემლისა და სახსრების ქრონიკული ანთებითი დაავადებაა.
სამწუხაროდ, ბევრი ადამიანი არადიაგნოსტირებული მაანკილოზებელი სპონდილიტით (ბეხტერევის დაავადება) დაიარება 8-11 წლის განმავლობაში.
ქრონიკული ზურგის ტკივილის მქონე პაციენტების 5%-ს აქვს აღნიშნული დაავადება ან მისი ადრეული ფორმა.
როდესაც ექიმს განუცხადებთ ზურგის ტკივილის შესახებ და რენტგენს გადაგაღებინებთ ზურგისა და წელის მიდამოში, ეს მას დიაგნოზის დასმაში ვერ დაეხმარება.
ვინაიდან დაავადების პირველი ნიშნები გავა-თეძოს სახსრის მიდამოში ჩნდება. ჩვეულებრივ, რენტგენის სხივებზე დაავადების ნიშნების გამოჩენას შეიძლება 10 წელიწადიც კი დასჭირდეს.
ბეხტერევის დაავადებაზე ცნობიერების ამაღლება ექიმთა წრეშიც ძალიან მნიშვნელოვანია.
მათ არ აქვთ საკმარისი ცოდნა ამ დაავადების შესახებ. ხშირად ზურგის ტკივილის მქონე პაციენტებში ვერ ხერხდება დროული დიაგნოსტირება და ადრეული მკურნალობა.
თუმცა ახალი გაიდლაინებით იმ პაციენტებმა, რომელთა რენტგენი ბუნდოვანია, არ იძლევა შესაბამის სურათს და ექიმს ეჭვი ეპარება დაავადების არსებობაში, აუცილებლად უნდა გადაიღონ მაგნიტო-რეზონანსული ტომოგრაფია.
აუცილებელია, ექიმს მიმართოთ, თუ 3 თვეზე მეტხანს ქრონიკული ზურგის ტკივილები გაწუხებთ, ხართ 45 წელს ქვემოთ ასაკის, მოსვენებულ მდგომარეობაში ზურგი გტკივათ, ვარჯიშისას კი ტკივილი მსუბუქდება.
ბეხტერევის დაავადებასთან ასოცირებული სიმპტომებია: ღამით ზურგის ძლიერი ტკივილი და გამოღვიძება, ქუსლის და ფეხის ტკივილები, ანთება სხეულის რომელიმე ორგანოსი, მაგალითად თვალების, ფსორიაზი, ნაწლავთა ანთება (კრონის დაავადება) და სხვ.
რაც უფრო ადრე იქნება დაავადება აღმოჩენილი, მეტი შანსია სიმპტომების გაუმჯობესების და ანთების განმუხვტისა.
შესაძლოა სახსრების სისტემური დაზიანებაც აიცილოთ თავიდან.
ბეხტერევის დაავადების და მისი ადრეული ფორმის სამკურნალო პრეპარატები ეფექტურობით გამოირჩევა.
დაავადებულთა ნახევარი კარგად რეაგირებს არასტეროიდულ ანთების საწინააღმდეგო საშუალებებზე, როგორიცაა ნაპროქსენი და ინდომეტაცინი.
ვისთვისაც აღნიშნული მედიკამენტები არაეფექტურია, არსებობს სხვა მიდგომა, ე.წ სიმსივნის ნეკროზის ფაქტორის (TNF) ბლოკატორები.
ისინი ციტოკინების (ცილები, რომელთა რაოდენობაც ანთების დროს იზრდება და აზიანებს სახსრებს, ძვლებს) რაოდენობას ამცირებს.
ასევე, FDA-მ დაამტკიცა ორი ახალი ინექციური პრეპარატი, რომელიც ციტოკინის სხვა ტიპთან საბრძოლველად გამოიყენება.
აქტიურად მიმდინარეობს კვლევები და დიდი იმედით უყურებენ მკვლევრები პერორალური მედიკამენტების ახალ კლასს - იანუს კინაზას (JAK) ინჰიბიტორებს. ისინი სპეციალურ ანთების გამომწვევ ფერმენტებს ბლოკავენ უჯრედში.
პრეპარატებით მკურნალობასთან ერთად უმნიშვნელოვანესია ფიზიკური აქტივობა, რეგულარული ვარჯიში.
ასევე, გაწელვითი ვარჯიშები, რომელიც მოქნილობას აუმჯობესებს, ამცირებს შეშუპებასა და ტკივილს.
გადაადგილების პრობლემას ართულებს და ტკივილს აუტანელს ხდის მოწევა, დიაგნოზირებული პაციენტებისთვის თამბაქოს მოწევა აკრძალულია.
ბეხტერევის დაავადების მქონე პაციენტებში ხშირია დეპრესია და შფოთვა, მათ ფსიქოლოგიური თერაპია სჭირდებათ, რომ შეძლონ დაავადებასთან თანაცხოვრება.