ფსიქოლოგიური დახმარება
- ძალიან მინდა, თქვენგან მივიღო რჩევა, რადგან შექმნილი სიტუაციიდან გამოსავალს ვერ ვპოულობ. ვარ 36 წლის. სამი წლის წინ ქმარს გავეყარე. მისგან მყავს 10 წლის გოგონა. ბავშვი დღემდე ძალიან განიცდის მშობლების დაშორებას, თუმცა სისტემატურად ხვდება მამას და ნათესავებს მამის მხრიდან. მე ხელს არ ვუშლი, პირიქით, ვუხსნი, რომ მამა მუდამ მამად დარჩება. ყოფილ ქმართან თავადაც ცივილიზებული ურთიერთობა მაქვს. ორი წლის წინ ყოფილ თანაკლასელს შევხვდი, რომელსაც, როგორც აღმოჩნდა, სკოლის მერხიდან ვყვარებივარ. სკოლაში ყურადღებას არ ვაქცევდი, ვერც მის გრძნობას ვამჩნევდი, ახლა კი ჩვენ შორის რომანი გაჩაღდა. მთელი წელი ვხვდებოდით ერთმანეთს.
ჩემმა გოგონამ თავდაპირველად მტკივნეულად აღიქვა ჩვენი ურთიერთობა, მერე და მერე კი შეეჩვია. არც მამამისს გაუწევია წინააღმდეგობა. გადავწყვიტე, ბავშვითურთ მეორე ქმრის სახლში გადავსულიყავი. პრობლემამ სწორედ აქ იჩინა თავი. ჩემი ქმარი ძალიან მომთხოვნია, დიდხანს ცხოვრობდა მარტო, ავადმყოფურად უყვარს წესრიგი. გოგონა ცდილობს, შეასრულოს ჩემი მითითებები და მოთხოვნები, მაგრამ ბავშვი მაინც ბავშვია.
ჩემი ქმარი ბრაზობს, მოითხოვს, შვილი მკაცრად დავსაჯო, რომ თავისი შეცდომები გააცნობიეროს და აღარ გაიმეოროს. როცა ბავშვი არდადეგებზე დედაჩემთან მიდის, ჩვენს სახლში სიმშვიდე ისადგურებს; დაბრუნდება თუ არა ბავშვი, სიტუაცია კვლავ იძაბება. ქმარი ზრუნავს ჩვენზე და ცდილობს, არაფერი მოგვაკლოს, მაგრამ მე დამღალა ამ გაუთავებელმა ჩხუბმა და დაძაბულობამ, ორ ცეცხლს შუა ვარ: ბავშვს ქმრისგან ვიცავ, ხოლო ბავშვთან ქმარს ვამართლებ. ჩემს ქმარს ძალიან უნდა საკუთარი შვილი, მაგრამ ვშიშობ, ამან ურთიერთობა უფრო მეტად არ გაართულოს. ქმარი მიყვარს და არ მინდა მისი დაკარგვა, მაგრამ ვერასოდეს მივცემ უფლებას, ტკივილი მიაყენოს ჩემს გოგონას. როგორ გამოვიდე ამ რთული მდგომარეობიდან? თამთა, 30 წლის
როცა ორნი ერთად ცხოვრებას იწყებთ, კონფლიქტებს თავიდან ვერ აიცილებთ. ერთმანეთს ხვდება ორი განსხვავებული ხასიათისა და პიროვნული თვისებების მქონე ადამიანი - ასეთია ცხოვრებისა და ადამიანური ურთიერთდამოკიდებულების კანონი. დათმობა და კომპრომისები - ასეთია კეთილგანწყობისა და მშვიდობიანი თანაარსებობის საფასური. იმისთვის, რომ გიყვარდეს და მასაც უყვარდე, საჭიროა ურთიერთგაგება და დათმობა. თქვენი ნაამბობიდან ჩანს, რომ თქვენმა მეორე ქმარმა თავიდანვე იცოდა ბავშვის არსებობის შესახებ, მაშასადამე, უნდა ეფიქრა იმ სირთულეებზეც, რომლებთანაც მოუწევდა შეჯახება. მიუხედავად ამისა, მან გააკეთა არჩევანი და იკისრა პასუხისმგებლობა არა მარტო თქვენზე, არამედ თქვენს გოგონაზეც, ახლა კი პრაქტიკულად ულტიმატუმს გიყენებთ: ან ის, ან თქვენი გოგონა.
შესაძლოა, თქვენი ქმრის საქციელი იმით უნდა აიხსნას, რომ ის ჯერ კიდევ ეჭვიანობს წარსულის გამო (სკოლაში ხომ ვერ შეამჩნიეთ მისი გრძნობა და სხვა ამჯობინეთ), თქვენი შვილი კი სწორედ ამ წარსულის განუყოფელი ნაწილია. შეუძლებელია, თქვენი გოგონა ვერ გრძნობდეს, რომ ქმართან სწორედ მის გამო გაქვთ უთანხმოება და თუნდაც მისი გადარწმუნება სცადოთ, არ დაგიჯერებთ. ის ჯერ მხოლოდ 10 წლისაა, მაგრამ წინ გიდევთ გარდატეხის რთული პერიოდი, როცა გადაუჭრელი პრობლემები ერთიორად სახიფათო ხდება და ზვავს ემსგავსება.
როგორც თქვენი წერილიდან ჩანს, ფსიქოლოგის ჩარევის გარეშე თქვენი პრობლემის მოგვარება ალბათ რთული იქნება. თქვენი უახლოესი ამოცანაა, დაარწმუნოთ ქმარი, რომ მიმართოთ ოჯახის ფსიქოლოგს ან ფსიქოთერაპევტს. მისგან მიიღებთ სათანადო რჩევებს და თქვენი ოჯახური პრობლემებიც ეტაპობრივად მოგვარდება.
- როცა ზღვაზე ვართ, ჩემს ქმარს გამუდმებით ლამაზი გოგონებისკენ გაურბის თვალი და განწყობაც სრულიად ეცვლება. ჩემს გვერდით ასეთი ლაღი და თავისუფალი არ არის ხოლმე... თეა, 31 წლის
ნახევრად შიშველი გოგონების ყურება, რა თქმა უნდა, მოახდენს გავლენას თქვენი ქმრის განწყობილებაზე, მაგრამ ნურც ზღვასა და მზეს დაივიწყებთ - ისინიც ხომ ამაღლებენ განწყობას. ისიც სათქმელია, რომ აგარაკზე სამსახურებრივ პრობლემებზე, წესისამებრ, არავინ ფიქრობს.
სპეციალისტები აღნიშნავენ, რომ ცხელი კლიმატი ხელს უწყობს სექსუალური აქტივობის ამაღლებას, ამიტომ ნუ დასდებთ ბრალად დამსვენებელ გოგონებს თქვენს ინტიმურ ცხოვრებაში ჩარევას. მთავარია, რომ თქვენი საყვარელი მამაკაცი მთელ თავის ენერგიას ჯერჯერობით მხოლოდ თქვენკენ მომართავს. იყავით უფრო ნაზი და ნურაფერზე იღელვებთ.
- უარს ვერავის ვეუბნები, მერე კი საკუთარ თავზე ვბრაზობ - როდემდე შეიძლება, ადამიანი სხვისი სურვილების ტყვე იყოს? როგორ ვისწავლო უარის თქმა? სალომე, 28 წლის
"არას" თქმა ადვილი არ არის - ჩვენ ხომ გვინდა, ყველას მოვაწონოთ თავი, მერე კი საკუთარ თავს იმის გამო ვკიცხავთ, რომ უარის თქმა ვერ შევძელით, ვბრაზობთ მათზე, ვინც ასე მოქცევა "გვაიძულა". არადა განა ასე ძნელია, თხოვნაზე უბრალოდ უპასუხო: "მაპატიე, არ შემიძლია"? უარის თქმა მნიშვნელოვანია, რადგან:
- ამით ჩვენ ვიცავთ ჩვენს წარმოდგენას ჩვენთვის მისაღები თუ მიუღებელი საკითხების შესახებ;
- ვზრუნავთ საკუთარ სურვილებსა და ინტერესებზე.
უნდა ვისწავლოთ "არას" თქმა საკუთარი შვილებისთვისაც. აბა, წარმოიდგინეთ: თუ მუდამ სხვისი სურვილისა და თხოვნისამებრ მოიქცევით, რით დამთავრდება ეს? ან შეგძულდებათ ის ადამიანი, რომელმაც რაიმე გთხოვათ, ან საბოლოოდ დაკარგავთ წარმოდგენას საკუთარ თავზე და ვეღარასოდეს შეიცნობთ საკუთარ პიროვნებას.
"არ მსურს კონფლიქტი და უარს ამიტომაც არ ვამბობ", - ეს ყველაზე გავრცელებული ახსნაა. არის შემთხვევები, როცა ამგვარი პოზიცია მართებულია. დიახ, ზოგჯერ უნდა დაეთანხმოთ, თუ იცით, რომ თქვენს უარს შეიძლება თქვენთვის უსიამოვნო შედეგი ან ემოცია მოჰყვეს.
კიდევ ერთხელ წაიკითხეთ უკანასკნელი წინადადება: ზოგჯერ და არა ყოველთვის! სცადეთ გააცნობიეროთ, რომ ამას აკეთებთ კონკრეტული მიზნით: არ გსურთ ჩხუბი ან უბრალოდ გინდათ დაეხმაროთ სხვას. ესე იგი, დახმარება თქვენი ცნობიერი არჩევანია. ეს გაცილებით უკეთესია, ვიდრე იმაზე იფიქრო, რომ "უარის თქმა უხერხულია". ფსიქოლოგები ამბობენ, რომ ადამიანს, რომელსაც უჭირს "არას" თქმა, არც თანხმობის მიცემა უადვილდება. მან არ იცის, რა სურს სინამდვილეში. ფსიქოლოგები ასევე შენიშნავენ, რომ როდესაც უარს არ ვამბობთ მხოლოდ იმისთვის, რომ თავიდან ავიცილოთ კონფლიქტი, წარმოიშობა ცრუ ჰარმონიის ეფექტი. დაფიქრდით, რა უფრო მნიშვნელოვანია თქვენთვის - ურთიერთობა თუ საკუთარი მე.
სხეულის ენა
ფსიქოანალიტიკოსებმა საინტერესო რამ შეამჩნიეს: როდესაც ჩვენ ხმამაღლა ვერ ვამბობთ "არას", ამას ჩვენს ნაცვლად აკეთებს ჩვენი ორგანიზმი. მაგალითად, თუ ქალს უჭირს იმის აღიარება, რომ მისი ქმარი თავნება და ახირებულია, რა ემართება სხეულს? ის ფრიგიდული ხდება. ან სამსახურში თანამშრომელს შეუბრალებლად უწევენ ექსპლუატაციას, ზენორმულად ტვირთავენ სამუშაოთი, მაგრამ არაფერს უხდიან. თანამშრომელი მორჩილად დუმს, ხოლო სხეული ჯანყდება და ავადმყოფობს: წნევა უწევს, ხშირად ცივდება...
როგორ ვისწავლოთ უარის თქმა
მათთვის, ვინც იზრდებოდა იმ შეგნებით, რომ მათ მხოლოდ მაშინ შეიყვარებდნენ, თუ მორჩილნი და თვინიერნი იქნებოდნენ, - უარი საშიშროების მომასწავებელია. ხშირად ასეთი განწყობა ადამიანის ცხოვრების ყველა სფეროზე ვრცელდება - სამსახურებრივზეც, პირადზეც... გაცილებით მარტივია, როცა "არას" თქმით გამოწვეული სირთულეები რომელიმე ერთ სფეროში გამოვლინდება. მაგალითად, სამსახურში ადამიანი იცავს თავის ინტერესებსა და პოზიციას, ხოლო შინ რბილი და დამთმობი ხდება.
უარის თქმა რომ ისწავლოთ
- შეაფასეთ რისკი. თავდაპირველად წარმოიდგინეთ, რა შეიძლება მოხდეს უკიდურეს შემთხვევაში, რა შეიძლება დაკარგოთ. თუ რაიმე მნიშვნელოვანს დაკარგავთ, ჯობს ყველაფერი ისე დატოვოთ, როგორც არის. თუ საშიში არაფერი მოხდება, იმოქმედეთ საკუთარი ინტერესების გათვალისწინებით.
- ნუ წარმოიდგენთ, რომ "არას" თქმის შემთხვევაში მთლიანად უარყოფთ ამ ადამიანს; თქვენ მას უარს ეუბნებით თხოვნაზე, რომლის შესრულებაც გიჭირთ.
- ახსენით უარის მიზეზი: "სიამოვნებით, მაგრამ..." ან: "მე ეს ხელს არ მაძლევს, რადგან...", "მე ეს არ მომწონს", "მე ეს არ მაინტერესებს" და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი სრულიადაც არ შეეფერებოდეს სიმართლეს. მთავარია, ის ადვილი გასაგები და აღსაქმელი იყოს.
- "არა"-ს ნაცვლად თქვით "დიახ". მაგალითად, გამოთქმას "მე არ მინდა დაქალთან ერთად მაღაზიაში წასვლა" ვცვლით გამოთქმით "მე დღეს სახლში დარჩენა მინდა!"
- ბევრი რამ არის დამოკიდებული ასაკზე (მაგალითად, რაც მისაღებია 20 წლის ასაკში, 40 წლისთვის შესაძლოა მიუღებელი მოგვეჩვენოს), განწყობილებაზე, თვითშეგრძნებაზე, ამიტომ მიუგდეთ ყური საკუთარ თავს, საკუთარ გულისთქმას, გაითვალისწინეთ საკუთარი მოთხოვნილებები, სურვილები და ინტერესები და ხშირად ჰკითხეთ საკუთარ თავს: "რა მსურს მე?"