ნაძვი - მკურნალი.გე

ენციკლოპედიაგამომთვლელებიფიტნესიმერკის ცნობარიმთავარიკლინიკებიექიმებიჟურნალი მკურნალისიახლეებიქალიმამაკაციპედიატრიასტომატოლოგიაფიტოთერაპიაალერგოლოგიადიეტოლოგიანარკოლოგიაკანი, კუნთები, ძვლებიქირურგიაფსიქონევროლოგიაონკოლოგიაკოსმეტოლოგიადაავადებები, მკურნალობაპროფილაქტიკაექიმები ხუმრობენსხვადასხვაორსულობარჩევებიგინეკოლოგიაუროლოგიაანდროლოგიარჩევებიბავშვის კვებაფიზიკური განვითარებაბავშვთა ინფექციებიბავშვის აღზრდამკურნალობასამკურნალო წერილებიხალხური საშუალებებისამკურნალო მცენარეებიდერმატოლოგიარევმატოლოგიაორთოპედიატრავმატოლოგიაზოგადი ქირურგიაესთეტიკური ქირურგიაფსიქოლოგიანევროლოგიაფსიქიატრიაყელი, ყური, ცხვირითვალიკარდიოლოგიაკარდიოქირურგიაანგიოლოგიაჰემატოლოგიანეფროლოგიასექსოლოგიაპულმონოლოგიაფტიზიატრიაჰეპატოლოგიაგასტროენტეროლოგიაპროქტოლოგიაინფექციურინივთიერებათა ცვლაფიტნესი და სპორტიმასაჟიკურორტოლოგიასხეულის ჰიგიენაფარმაკოლოგიამედიცინის ისტორიაგენეტიკავეტერინარიამცენარეთა მოვლადიასახლისის კუთხემედიცინა და რელიგიარჩევებიეკოლოგიასოციალურიპარაზიტოლოგიაპლასტიკური ქირურგიარჩევები მშობლებსსინდრომიენდოკრინოლოგიასამედიცინო ტესტიტოქსიკოლოგიამკურნალობის მეთოდებიბავშვის ფსიქოლოგიაანესთეზიოლოგიაპირველი დახმარებადიაგნოსტიკაბალნეოლოგიააღდგენითი თერაპიასამედიცინო ენციკლოპედიასანდო რჩევები

ნაძვი

ნაძვი მარადმწვანე, ტანმაღალი (20-50 მეტრი) ხეა. წიწვები მეტწილად ოთხწახნაგოვანი აქვთ, იშვიათად ბრტყელი და წაწვეტებული. ერთსახლიანი მცენარეა. აერთიანებს 40-მდე სახეობას, რომლებიც გავრცელებულია ევროპაში, აზიასა და ჩრდილოეთ ამერიკაში. საქართველოში გავრცელებულია მხოლოდ ერთი სახეობა – აღმოსავლური ნაძვი (ლათ. Piceaorientalis).

გავრცელებულია უმთავრესად დასავლეთ საქართველოსა და ბორჯომის ხეობაში, აღმოსავლეთით მისი გავრცელების საზღვარი მიჰყვება კავკასიონის მთავარ ქედს შავი არაგვის ხეობამდე და სამხრეთ მთიანეთს თბილისის მერიდიანამდე. იზრდება ზღვის დონიდან 2200-2300 (2400) მეტრამდე, თუმცა ტენიანსა და დაჩრდილულ ხეობებში (აჭარაში) 100-80 მეტრამდე ეშვება. ტყის მასივებს ქმნის უმთავრესად ნაძვისა და სოჭის სარტყელში (ზღვის დონიდან 1500-1800 მეტრი).

ნაძვის სამკურნალო თვისებები

ნაძვს, თავისი შეუდარებელი არომატითა და სამკურნალო თვისებებით, დიდი ადგილი უჭირავს როგორც სამედიცინო, ისე კოსმეტიკურ კომპონენტებში.

ნაძვს, ფიჭვს, კვიპაროსს, თავიანთი განსხვავებული გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიუხედავად, მსგავსი სამკურნალო თვისებები აქვთ. ამიტომ სხვადასხვა ქვეყნის კოსმეტოლოგები, პარფიუმერები და მედიკოსები აქტიურად იყენებენ მათ.

წიწვებში ასკორბინის მჟავა ექვსჯერ მეტია, ვიდრე ციტრუსებში და ოცდახუთჯერ მეტი, ვიდრე ხახვში. გარდა იმისა, რომ წიწვები რეკორდული რაოდენობით შეიცავს ჩ ვიტამინს, მათში ასევე ბევრია სხვა ვიტამინები, მიკროელემენტები, ჰორმონული ნივთიერებები, კაროტინი, ფიტონციდები და სხვა სასარგებლო ნივთიერებები, ხოლო წიწვების ნაწური შეიცავს ნივთიერებას, რომელსაც ანტიბაქტერიული და დამცველი ზემოქმედება აქვს. ძველად ნაძვის წიწვების ნახარშით ბევრ დაავადებას მკურნალობდნენ და ძალას აღიდგენდნენ.

სწორედ ამ მიზეზით, არცთუ დიდი ხნის წინ, ამ ნივთიერების აქტიურად გამოყენება დაიწყეს იმ პრეპარატებში, რომლებიც ანთებისაგან კანის დასაცავადაა გამიზნული. წიწვების ექსტრაქტის აბაზანას მატონიზებელი ეფექტი აქვს. სპეციალისტებისთვის უდიდესი ღირებულება აქვს წიწვების ეთეროვან ზეთს. დამტკიცებულია, რომ ის სასიკეთოდ მოქმედებს ფსიქიკაზე, ხსნის დაძაბულობას, გაღიზიანებას და დეპრესიის განკურნებაც კი შეუძლია.

დიდი ხნის განმავლობაში, წიწვოვანთა არომატები მხოლოდ მამაკაცებისათვის იყო განკუთვნილი. ახლა ყველა ეს სურნელი შეიძ­ლება ქალის სუნამოებშიც შეგხვდეთ. ჩამოთვლილი ღირებულებების გარდა, წიწვებს აქვს კიდევ ერთი პლუსი – მწვანე ფერი. მისი სასიკეთო ზემოქმედება ფსიქიკაზე ყველასთვის ცნობილია.

წიწვებისგან სასარგებლო, ვიტამინებით მდიდარი სასმელი მზადდება: ადუღებულ წყალში კარგად გარეცხილი ნაძვის წიწვები, შაქარი, ლიმონის კანი ჩაყარეთ და 30 წუთი დაბალ ცეცხლზე ხარშეთ. გაწურეთ, დაუმატეთ ლიმონის წვენი, დღეში 50-100 მლ. მიიღეთ. სასმლის მოსამზადებლად დაგჭირდებათ: წიწვები – 40 გ, შაქარი – 8 გ, წყალი – 215 გ, ლიმონის წვენი – 3 გ, ერთი ლიმონის კანი.

ნაძვს გააჩნია შარდმდენი, ოფლმდენი, ნაღველმდენი, სურავანდის საწინააღმდეგო და ტკივილგამაყუჩებელი თვისებები.

ახალგაზრდა ტოტებისა და გირჩების ნახარშს იყენებენ კანის სხვადასხვა გამონაყარის, წყალმანკისა და სასუნთქი ორგანოების ანთების დროს. გამხმარი ფისის პუდრა (ძალიან წმინდად დაფქული) გამოიყენება ჭრილობებისა და წყლულების სამკურნალოდ – პირდაპირ უნდა დააყაროთ ზედ და შეიხვიოთ.

ჩირქიანი მუწუკების სამკურნალოდ გამოიყენება ღორის ქონში შერეული ფისის პუდრა.

1. შევურიოთ ერთმანეთს თანაბარი რაოდენობის: ფისი, თაფლის სანთელი, თაფლი და მზესუმზირას ზეთი. ნარევი გავაცხელოთ, კარგად ამოვურიოთ, გავაცივოთ და ვიხმაროთ ჩირქგროვების, წყლულებისა და დაბეჟილობის სამკურნალოდ.

2. შევურიოთ ერთმანეთს თანაბარი რაოდენობის ფისი და თაფლის სანთელი, გავადნოთ და გავაცივოთ. პატარა ნატეხები დავყაროთ მუგუზლებზე და კვამლი შევისუნთქოთ ქრონიკული ბრონქიტის დროს.

წიწვოვანი ნაძვის ხე ფიჭვის ოჯახს მიეკუთვნება და მის შემადგენლობაში ძვირფასი ნივთიერებების უზარმაზარი მარაგია. ამის გამო ის დადებითად მოქმედებს სხეულზე, კერძოდ:

  • ათავისუფლებს ანთებას და ამცირებს ქსოვილების შეშუპებას;
  • აქვს გამაძლიერებელი და იმუნომოდულაციური ეფექტი;
  • აჩქარებს აღდგენის პროცესებს;
  • აქვს სასარგებლო გავლენა სასუნთქ სისტემაზე და ეხმარება ფილტვის დაავადებებს;
  • არეგულირებს კუჭის წვენის წარმოებას და სასარგებლოა საჭმლის მომნელებელი დაავადებების დროს;
  • ასტიმულირებს გულისა და სისხლძარღვთა აქტივობას;
  • ასუფთავებს სხეულს ტოქსინების, ტოქსიკური ნივთიერებებისა და შხამებისგან.

ხალხურ მედიცინაში არა მხოლოდ ნაძვის გირჩებსა და ნემსებს იყენებენ, არამედ მცენარის სხვა ნაწილებსაც – კვირტებს, ფისს, ქერქს. სხვადასხვა ნაწილის ქიმიური შემადგენლობა საკმაოდ განსხვავებულია.

ნაძვი მკურნალობს დაავადებების ფართო სპექტრის სიმპტომებს. ნაძვის საფუძველზე შექმნილი სამკურნალო საშუალებები გამოიყენება:

  • გაციებისას – რინიტი, ხველა, ქრონიკული ბრონქიტი, პნევმონია და სინუსიტი;
  • ვირუსული და სოკოვანი ინფექციისას;
  • სახსრების დაავადებებისას – ართრიტი, რადიკულიტი, ოსტეოქონდროზი, რევმატიზმი, მოტეხილობები;
  • კანის დაავადებებისა და დაზიანების დროს – დიათეზი და დერმატიტი, გამონაყარი და ჭრილობები, დამწვრობა, დუღილი, საფენის გამონაყარი და საწოლში;
  • კბილისა და თავის ტკივილის;
  • სტენოკარდიისა და ჰიპერტენზიის დროს;
  • პირის ღრუს ინფექციური დაავადებებისას – სტომატიტი, პაროდონტის დაავადება, კარიესი.

მცენარეულ საშუალებებს აქვს დამამშვიდებელი მოქმედება, ამიტომ ნაძვი სასარგებელოა ნევროზებისა და უძილობის სამკურნალოდ.

რატომ ვრთავთ საახალწლოდ ნაძვის ხეს?

დღეს ახალი წელი წარმოუდგენელია ნაძვის ხის გარეშე. მაგრამ, ალბათ, ბევრმა არ იცის, რატომ ვრთავთ საახალწლოდ მაინცდამაინც ნაძვის ხეს, რომელსაც, სხვათა შორის, კათოლიკურ სამყაროში საშობაო ხეს (CHRISTMAS TREE) უწოდებენ. ამის შესახებ რამდენიმე ლეგენდა არსებობს.

ერთ-ერთი ლეგენდის თანახმად, მე-7 საუკუნეში ინგლისელი მღვდელი გაემგზავრა გერმანიაში ქრისტეს სჯულის გასავრცელებლად. ადგილზე მისულმა მოძღვარმა მრევლს ნაძვის ხის სამკუთხოვან ფორმასთან დაკავშირებით აუხსნა წმინდა სამების (მამა, ძე და სულიწმინდის კავშირი) არსი. ამგვარად, მრევლმა სწორედ ნაძვის ხეს დაუკავშირა წმინდა სამება. ასე იქცა ნაძვის ხე შობის სიმბოლოდ ევროპაში, შემდეგ კი მთელ ქრისტიანულ სამყაროში.

ნაძვის ხის, როგორც ქრისტიანული შობის სიმბოლოს, გამოჩენის კიდევ ერთი ვერსია უკავშირდება გერმანელი მისიონერის, წმინდა ბონიფაცის სახელს. VI სუკუნეში, წარმართებთან ქრისტიანობის ქადაგების დროს, მისიონერმა მოჭრა მათი ღვთაების, თორისადმი მიძღვნილი უზარმაზარი მუხა. წმინდა ბონიფაცის ამით უნდოდა ეჩვენებინა წარმართული ღმერთების უძლურება. დაცემისას მუხამ ყველა ხე წააქცია, გადარჩა მხოლოდ ერთი ნაძვი. აქედან მოყოლებული იქცა ნაძვი შობის სიმბოლოდ ცენტრალური ევროპის ტომებში.

არის კიდევ ერთი ლამაზი ლეგენდა, რომლის მიხედვით, როდესაც იესო დაიბადა, ყველა ხემ მიართვა ძღვენი ახალშობილ უფალს: ბლის ხემ – ბალი, ვაშლის ხემ – ვაშლი და ა.შ. მხოლოდ ნაძვი იდგა და ჩუმად ტიროდა, ვერ ბედავდა ახალშობილთან მიკარებას, რადგან ეშინოდა არ დაეკაწრა. იესომ შეიწყალა საბრალო ნაძვი და ტკბილეულით და სათამაშოებით დაამშვენა. ამიტომაც ვრთავთ ნაძვის ხეს შობის აღსანიშნად.