ნანა კალანდაძე

ბურღულეული, ზეთი, ხილი, ბოსტნეული, მწვანილი, კვერცხი, თევზი, რძე და რძის ნაწარმი. ეს პროდუქტები ჯანმრთელიც არის და იაფიც. კომბოსტო, ჭარხალი, შვრია, ლობიო, ბარდა მინიმალური შემოსავლის მქონე ოჯახებისთვისაც ხელმისაწვდომია. თუ რეგულარულად მიირთმევთ ჩამოთვლილ პროდუქტებს, თქვენს ორგანიზმს არასოდეს მოაკლდება ვიტამინები. თუ უარს იტყვით მზა საკვებზე - ჰამბურგერებზე, კარტოფილის ჩხირებზე, ფუნთუშებზე, გაურკვეველი ხარისხის ტკბილეულზე და მათ ნაცვლად ხილს, ბოსტნეულს, რძის ნაწარმსა და სალათებს მიიღებთ, არა მარტო ბიუჯეტს გაუწევთ შეღავათს, არამედ მოხდენილობასა და ჯანმრთელობასაც შეინარჩუნებთ.

მინდა? არ მინდა!

ბევრს სჩვევია საკვების მომარაგება, მაგრამ როცა მაღაზიაში წახვალთ სურსათის შესაძენად, უნდა გახსოვდეთ, რომ ყოველგვარი პროდუქტის დიდხანს შენახვა არ შეიძლება. მიეჩვიეთ იმდენის შეძენას, რამდენის ათვისებასაც შეძლებთ 2-3 დღის განმავლობაში. ხორცი და თევზი მომზადებისთანავე უნდა მიირთვათ. კერძის გაცხელებისას მასში არსებულ სასარგებლო ნივთიერებებს კარგავთ და ორგანიზმს წიდით ავსებთ. გამოდის, რომ სულ ტყუილად დახარჯეთ ფული. გაითვალისწინეთ შემდეგი რჩევები: 1. შეიძინეთ ხილი და ბოსტნეული სეზონის მიხედვით; 2. როცა სურსათის მომარაგებას გადაწყვეტთ, გაითვალისწინეთ, რამდენად მალფუჭებადია ესა თუ ის პროდუქტი, როგორ ტემპერატურაზე და რა სახით უნდა შეინახოთ. თუ გსურთ, ჯანსაღად იკვებოთ, სუფრაზე მუდამ უნდა გქონდეთ:

• ბურღულეული - ბრინჯი, წიწიბურა, შვრია. უკეთესი იქნება, თუ ფაფებს წყალზე მოამზადებთ - უფრო იოლია, იაფი და, რაც მთავარია, სასარგებლო. შეგიძლიათ დაამატოთ გარგარის ჩირი, სოკო.

რჩევა: შეინახეთ ბურღული სპეციალურ კონტეინერებში.

• ზეთი - უპირატესობა მიანიჭეთ არარაფინირებულ ზეთს. ვიტამინები და მიკროელემენტები მასში გაცილებით მეტია, ვიდრე რაფინირებულში.

რჩევა: მცენარეულ ზეთში მომზადებული ბოსტნეული უფრო ადვილი ასათვისებელია.

• ხილი - მას მაღალი კვებითი ღირებულება აქვს. მდიდარია უჯრედისით, რომელიც ასე საჭიროა ჩვენი ორგანიზმისთვის.

რჩევა: შეინახეთ ხილი მაცივარში, თუმცა დიდხანს არა - მაქსიმუმ ერთი კვირა. ნუ შეინახავთ ცელოფანის პარკით.

• ბოსტნეული - ის მთელი წელი უნდა იყოს თქვენს სუფრაზე. ეგზოტიკური, ძვირად ღირებული ჯიშები მაინც და მაინც ნუ გაგიტაცებთ; ჭარხალი, სტაფილო, კომბოსტო, გოგრა არც ისე ძვირი ღირს და ძალიან სასარგებლოა. თითოეული მათგანი სავსეა ვიტამინებითა და მიკროელემენტებით, რომლებიც გამუდმებით სჭირდება ჩვენს ორგანიზმს.

რჩევა: ბოსტნეულისგან გემრიელი გარნირი მზადდება. მაგალითად, ჭარხალი გაფცქვენით, მოაყარეთ წიწაკა, მარილი, გაახვიეთ ფოლგაში და შედგით ღუმელში, ლითონის ბადეზე, 25 წუთით.

• მწვანილი - სალათა, ოხრახუში, ნიახური, კამა... ეცადეთ, მწვანილეული ყოველთვის იყოს თქვენს რაციონში. ზაფხულობით და შემოდგომით მიირთვით ქორფა. ნურც იმას დაივიწყებთ, რომ მისი გახმობაც შეიძლება!

რჩევა: ნურასოდეს შეიძენთ ბევრ მწვანილს, რადგან ის სწრაფად ფუჭდება. უმჯობესია შეინახოთ სპეციალური კონტეინერით ან ტენიან ტილოს ხელსაწმენდში გახვეული.

• კვერცხი - ეს ცილისა და ბ ჯგუფის ვიტამინების შესანიშნავი წყაროა. კვერცხის გული მაღალი კონცენტრაციით შეიცავს ლუთეინს, რომელიც ძალიან უხდება მხედველობას.

რჩევა: მოშუშეთ წვრილად დაჭრილი ხახვი, ტკბილი წიწაკა, მარილი, დაასხით კარგად გათქვეფილი ორი კვერცხი, ტაფა 10-15 წუთით შედგით გახურებულ ღუმელში.

• თევზი - ცილის ის წყაროა, რომელსაც ადვილად ითვისებს ორგანიზმი. გაყინული თევზი ცოცხალზე არანაკლებ სასარგებლოა.

რჩევა: თევზი და ხორცი მიირთვით მწვანილისა და ბოსტნეულის გარნირით.

• რძე და რძის ნაწარმი - სასარგებლოა და არც ისე ძვირი ღირს. პასტერიზებულს კი ცოცხალი პროდუქტი სჯობია.

რჩევა: აუცილებლად შეამოწმეთ პროდუქტების ვადა.