ლალი ჩხიკვაძე

და მიუხედავად იმისა, რომ მათ შორის არიან ისეთებიც, რომლებიც ამ მიზნით ფიზიკური აქტივობის დონის ამაღლებას ირჩევენ, უმრავლესობა დიეტების დახმარებით ცდილობს ზედმეტი კილოგრამებისგან თავის დაღწევას.

თუმცა, ყველა დიეტა არ არის ერთნაირად სასარგებლო. ამას ადასტურებს აშშ-ში 2023 წლის იანვრის დასაწყისში საიტზე U.S. News & World Report გამოქვეყნებული რეიტინგი. გამოცემამ ექიმებისა და დიეტოლოგების მოსაზრებების გათვალისწინებით შეადგინა ყველაზე პოპულარული და მოდური დიეტების სია.

რეიტინგი მეთერთმეტედ ქვეყნდება და ეს უკვე ერთგვარ ტრადიციად იქცა. 2023 წელს სიაში 24 პოზიციაა. იგი მოიცავდა ყველაზე პოპულარულ კვების სისტემებს, რომელთაგან თითოეული შეფასდა ექსპერტების მიერ 11 პარამეტრის მიხედვით. მათ შორის - შესაბამისობის სიმარტივე, უსაფრთხოება, წონის დაკლების ეფექტურობა მოკლე და გრძელვადიან პერიოდში.

ხმელთაშუა ზღვის დიეტა

უკვე მეექვსე წელია, ლიდერობს ხმელთაშუა ზღვის დიეტას. მისი საფუძველია ხილი, ბოსტნეული, პარკოსნები, თხილი, მარცვლეული, ზეითუნის ზეთი, ასევე უცხიმო თევზი და ხორცი.

ამ კვების სისტემის აშკარა სარგებელს შორის არის ნებისმიერი საკვების გამორიცხვის, კალორიების დათვლის ან ნახშირწყლების შემცირების აუცილებლობის არარსებობა. დიეტა შეიცავს დიდი რაოდენობით ბოჭკოს, ვიტამინებს და მიკროელემენტებს, გარდა ამისა, ხმელთაშუა ზღვის დიეტის ეფექტურობა დასტურდება სამეცნიერო კვლევებით.

ნაკლოვანებებიდან მეცნიერებს მხოლოდ ამ დიეტის დაცვის სპეციფიკური მითითებების ნაკლებობა და მრავალი კერძის მომზადების სირთულე შეეძლოთ დაესახელებინათ.

მაგრამ უმეტესობა თანხმდება, რომ ეს არ არის დიეტა, არამედ ცხოვრების წესი, რომელშიც არ არსებობს და არ შეიძლება იყოს მკაფიო წესები.

DASH დიეტა

მეორე ადგილი დაიკავა DASH დიეტამ, სპეციალურად მათთვის, ვისაც მაღალი წნევა აწუხებს.

DASH დიეტა მოიცავს ხილს და ბოსტნეულს, მთლიან მარცვლეულს, უცხიმო ხორცს, თხილს და უცხიმო რძის პროდუქტებს. გარდა ამისა, ეს კვების სისტემა მოიცავს ნატრიუმის მიღების შეზღუდვას, რაც ძალიან მნიშვნელოვანია მაღალი წნევის შესამცირებლად.

ამ დიეტის ეფექტურობა როგორც წონის დაკლებისთვის, ასევე არტერიული წნევის შესამცირებლად მეცნიერულად დადასტურებულია.

ხმელთაშუა ზღვის დიეტის მსგავსად, ეს უფრო წონის სისტემატური დაკლებისა და შენარჩუნების კვების სისტემაა, მისგან წონის სწრაფ დაკლებას ნამდვილად არ უნდა ელოდოთ.

ფლექსიტარიანელობა

ნახევრად ვეგეტარიანული დიეტა მეორე ადგილზეა DASH დიეტასთან. უნდა შემცირდეს ხორცის მოხმარება (მაგრამ არა მთლიანად აღმოფხვრა), ცილის მიღება პარკოსნებიდან, რძის პროდუქტებიდან და კვერცხიდან. ხილის, ბოსტნეულის, მარცვლეულის ჭამა შეზღუდვის გარეშე შეიძლება.

დიეტოლოგი დოუნ ჯექსონ ბლატნერი, რომელმაც გამოიგონა ფლექსიტარიანობა, გვთავაზობს ხორცისგან თავისუფალი დღეებს, ასევე ხორცის პროდუქტების წილის შემცირებას იმ დღეებში, როდესაც ხორცი ნებადართულია. აქ, სხვათა შორის, დევს ამ კვების სისტემის ერთ-ერთი ნაკლოვანება, რომელსაც ექსპერტები ყურადღებას აქცევენ - შეიძლება ვინმეს გაუჭირდეს და მშიერი იყოს ხორცის გარეშე და ამიტომ ფლექსიტარიანელობა ყველასთვის მისაღები არ არის.

წონის დაკლება ფლექსიტარულ დიეტაზეც შესაძლებელია, მაგრამ ბევრად ეფექტური იქნება, თუ დიეტური შეზღუდვები გაზრდილი ფიზიკური აქტივობით იქნება დაკომპლექტებული.

MIND დიეტა

ამ დიეტამ პოპულარობის მოპოვება მას შემდეგ დაიწყო, რაც გამოქვეყნდა აშშ-ში დაბერების ეროვნული ინსტიტუტის მიერ ჩატარებული ფართომასშტაბიანი კვლევის შედეგები. სტატიის ავტორებმა დაასკვნეს, რომ MIND დიეტას შეუძლია მესამედით შეამციროს ალცჰაიმერის დაავადების განვითარების რისკი და ზოგადად შეინარჩუნოს კოგნიტური ფუნქციები უფრო დიდხანს.

MIND კვების სისტემის საფუძველია ხმელთაშუა ზღვისა და DASH დიეტებში დაშვებული საკვების ნაზავი. ეს არის ბოსტნეული, ხილი, უცხიმო ხორცი და თევზი, აქცენტი ტვინისთვის სასარგებლო კენკრაზე, თხილსა და ფოთლოვან ბოსტნეულზეა.

ამ დიეტის მიმდევრების უმეტესობა მას ზოგადი ჯანმრთელობისთვის ირჩევს და ზედმეტი კილოგრამებისგან თავის დაღწევა ხდება მისი დაცვის ერთ-ერთი სასიამოვნო „გვერდითი“ ეფექტი.

ის ნამდვილად არ არის შესაფერისი წონის ექსპრეს დასაკლებად, მაგრამ მისი დახმარებით ძალიან კომფორტულია წონის შენარჩუნება.

ვოლუმეტრიული დიეტა

დიდი ულუფების მოყვარულთა კვების სისტემა, რომლის ავტორი, ამერიკელი პროფესორი ბარბარა როლსი, გვთავაზობს კონცენტრირება მოახდინოთ დაბალკალორიულ საკვებზე, რომელიც შეიძლება მიირთვათ პრაქტიკულად შეზღუდვების გარეშე - ეს არის ხილი, ბოსტნეული, მარცვლეული და უცხიმო რძის პროდუქტები. მოერიდეთ ნაჯერ ცხიმებსა და შაქრის შემცველ საკვებს.

მოგიწევთ ამ დიეტასთან შეგუება, დრო სჭირდება იმის გაგებას, თუ რომელი საკვების მიღება შეგიძლიათ და რომელი უნდა შეზღუდოთ, მაგრამ შედეგი დამაკმაყოფილებელია: წონის დაკლება, სიმაძღრის შეგრძნება, მრავალფეროვანი საკვები.

აღსანიშნავია, რომ ექსპერტების მიერ ყველაზე უსაფრთხოდ აღიარებულ დიეტებს შორის არ არსებობს ერთი კვების სისტემა, რომელიც გულისხმობს საკვების მთელი ჯგუფის სრულ უარყოფას, კალორიების ძლიერ შემცირებას და იშვიათ კვებას. ეს უკვე დიეტა არ არის, არამედ კვების სისტემები, რომლებსაც შეგიძლიათ მიეჩვიოთ და დაიცვათ წლების განმავლობაში, შეინარჩუნოთ კარგი ჯანმრთელობა და ჯანსაღი წონა.