დიეტებს ან გახდომის სხვადასხვა სქემებს, რომლებიც ხშირ შემთხვევაში საეჭვოა და გარკვეულ რისკებთანაც არის დაკავშირებული. ამ პირობებში კი საკვების შემცვლელები, დიეტასა და ვარჯიშთან ერთად კომპლექსში გვთავაზობს ალტერნატიულ, ეფექტურ გადაწყვეტილებას წონის კლების და კონტროლის კუთხით.
Herbalife Nutrition-ის კვების ინსტიტუტის დირექტორი დევიდ ჰიბერი დეტალურად საუბრობს, თუ რატომ მუშაობს საკვების შემცვლელები უფრო კარგად, ვიდრე დიეტები. მისი განმარტებით, არსებობს სამი ასპექტი, რომელიც წონის კონტროლთან არის კავშირში. ესენია: გლიკემიური ინდექსი, საკვები ნივთიერებების სიმჭიდროვე და ქცევითი ცვლილებები.
რას ნიშნავს გლიკემიური ინდექსი და რა დოზით უნდა ქონდეს აღნიშნული ინდექსი საკვებს?
გლიკემიური ინდექსი (GI) გვიჩვენებს, თუ რამდენად სწრაფად აწია საკვებმა სისხლში შაქრის დონე. როდესაც თქვენ მიიღებთ მაღალი GI-ის მქონე საკვებს, სისხლში შაქრის დონე სწრაფად იწევს და შემდეგ მკვეთრად ვარდება, რაც თავის მხრივ იწვევს მოთენთილობას და შიმშილის შეგრძნებას. როდესაც პირიქით, დაბალი GI-ის მქონე საკვებს იღებთ, თქვენი სხეული მას ინელებს და ითვისებს უფრო ნელი ტემპით, რითიც უზრუნველყოფს დანაყრებას. საკვების შემცვლელებს, რომელთაც დაბალი გლიკემიური ინდექსი გააჩნიათ შეუძლიათ მადის შეკავება, მიუხედავად იმისა, რომ ნაკლები რაოდენობის კალორიების მიღება ხდება.
მაგალითად, თქვენ ალბათ ფიქრობთ, რომ ფორთხოლის წვენი წონის მატებას არ უწყობს ხელს, მაგრამ მას საშუალოზე უფრო მეტი მაღალი GI აქვს. შედარებისთვის, Herbalife Nutrition-ის საკვების შემცვლელ კოქტეილ "ფორმულა 1"-ს რძეში გაზავებამდე დაბალი GI გააჩნია.
საკვები ნივთიერებების სიმჭიდროვე რას ნიშნავს და რა როლი აქვს წონის კლებისა და მატების პროცესში?
საკვები ნივთიერებების სიმჭიდროვე გვიჩვენებს თანაფარდობას პროდუქტში არსებულ საკვებ ნივთიერებებსა და ამ ნივთიერებებზე ადამიანის მოთხოვნილებას შორის. უფრო მარტივად რომ ვთქვათ, საკვები ნივთიერებების სიმჭიდროვე არის საზომი იმისა, თუ რამდენ საკვებ ნივთიერებას იღებთ თითოეულ პორციაზე.
მაგალითად, Herbalife Nutrition-ის საკვების შემცვლელი კოქტეილი "ფორმულა 1" შეიცავს 170 კალორიას, როდესაც გაზავებულია 250 მლ. უცხიმო რძეში, ასევე მის შემადგენლობაში შედის ცილები, უჯრედისი, ჯანსაღი ცხიმები, ვიტამინები და მინერალები. მეორე მხრივ, კრუასანით, რომელიც შეიცავს დაახლოებით 200-300 კალორიას, ვიღებთ მხოლოდ ცარიელ კალორიებს ნაჯერი ცხიმების და შაქრის წყალობით, ყოველგვარი სხვა მნიშვნელოვანი საკვები ნივთირების გარეშე.
საკვების შემცვლელი პროდუქტების უმეტესობა შეიცავს ვიტამინებს და მინერალებს, რომ უზრუნველყოს საკვები ნივთიერებების სათანადო სიმჭიდროვე. სწორედ ამიტომ დიეტის დროს მათი მიღება მაქსიმალურად რეკომენდებულია საკვები ნივთიერებების სიმჭიდროვის და დაბალი GI-ის წყალობით. ფიზიკურ აქტივობასთან კომბინაციაში, საკვების შემცვლელები ასევე განაპირობებენ სხეულის კუნთოვანი მასის ზრდას და ხელს უწყობენ ცხიმის დაწვას.
ახლახანს ჩატარებული კვლევით დადასტურდა, რომ პროტეინების მაღალი შემცველობის მქონე ნაწილობრივი საკვების შემცვლელებს (HPMR) ჭარბი წონის კლების პროცესში გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება. ის ხელს უწყობს ცხიმების და ქოლესტერინის წვას და ცილებისა და უჯრედისის უკეთესად ათვისებას. სწორედ ამიტომ HPMR დიეტა ჭარბწონიანებისთვის წონის კლების საუკეთესო საშუალებაა. ის შეიძლება რომ ჩავრთოთ ჯანსაღი ცხოვრების წესის პროგრამაში, რომელიც მოიცავს ჯანსაღი საკვების მიღებას და ფიზიკურ აქტივობას მაკრო- და მიკრონუტრიენტების უკმარისობის რისკის ქვეშ მყოფი პირებისთვის.
რა არის საკვების შემცვლელების უპირატესობა დიეტის დროს და რა ქცევით ცვლილებებს იწვევს ის?
გერმანიის ქ. ულმას უნივერსიტეტის სამედიცინო დეპარტამენტში ჩატარდა ოთხწლიანი კვლევა ჭარბცხიმიან პაციენტებზე. მკვლევარებმა გამოავლინეს ექვსი სპეციფიკური მიზეზი, თუ რატომ მოქმედებს საკვების შემცვლელების დიეტა ასე ეფექტურად წონის კლების კუთხით.
მოსახერხებელი – დროის ნაკლებობა იმისთვის, რომ ჯანსაღი საკვების მომზადება მოხერხდეს არის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ბარიერი წონის კლების პროცესში. საკვების შემცვლელი ამარტივებს საკვების მიღების დაგეგმვას.
გაზრდილი შესაბამისობა – საკვების შემცვლელები ამცირებს დიეტის დაცვის ბარიერებს, როგორიცაა მაგალითად არაჯანსაღი საკვების მიღების ცდუნება.
რეგულარული კვების რეჟიმი –განმეორება და ყოველდღიური რუტინის დაცვა წონის კლების ან კონტროლის მთავარი გასაღებია. დღის განმავლობაში რეგულარული კვება და ძირითადი საკვების მიღებებს შორის დიდი შუალედის გამორიცხვა დადებით ზეგავლენას ახდენს თქვენს ენერგიულობაზე და შიმშილის შეგრძნები კონტროლზე.
კალორიების დათვლის სიზუსტე – დიეტოლოგები, როგორც წესი გვირჩევენ, რომ დღის განმავლობაში მივიღოთ გარკვეული რაოდენობის კალორია კონკრეტული მიზნებიდან გამომდინარე. საკვების შემცვლელები არის მარტივი და ზუსტი გზა, რომ აკონტროლოთ დღის განმავლობაში მიღებული კალორიების რაოდენობა.
მიღებული საკვების ხარისხი – კალორიების შემცირებამ შეიძლება გაართულოს საკვები ნივთიერებების საკმარისი ოდენობით მიღება. საკვების შემცვლელები გამდიდრებულია ვიტამინებით, მინერალებით, ცილებით და უჯრედისით, რაც საშუალებას იძლევა, რომ ავირიდოთ საკვები ნივთირებების დანაკლისი.
დადებითად მოქმედებს თვითკონტროლზე – საკვების მიღებასთან დაკავშირებით ყოველდღიური ჩანაწერების კეთება ადამიანებს ეხმარება, რომ გააცნობიერონ საკუთარი კვებითი ქცვევები. საკვების შემცვლელების მიღებაზე თვალყურისდევნება მარტივია, ისევე როგორც იოლია საკუთარი მიზნობრივი ქცევების გაცნობიერება და შედეგების მიღება.
